تحلیل کثرت اسماء و صفات الهی در حکمت متعالیه
محل انتشار: فصلنامه حکمت اسلامی، دوره: 7، شماره: 27
سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 75
فایل این مقاله در 26 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_FHI-7-27_004
تاریخ نمایه سازی: 19 مهر 1402
چکیده مقاله:
تحلیل نحوه سازگاری و انتشاء کثرت اسمائی و صفاتی از ذات واحد و بسیط حق تعالی، نخستین بار در حکمت متعالیه تبیین دقیق شده است. اما آیا می توان برداشت متعارف از کلام صدرالمتالهین مبنی بر انتزاع مفاهیم متعدد و متکثر از ذات واحد و نیز حقیقی بودن اسماء و صفات را نظر نهایی وی دانست یا نه؟ با بررسی و تحلیل مبانی حکمت صدرایی، این نتیجه به دست می آید که نه می توان انتزاع مفاهیم متکثر را از ذات حق تعالی در عین پذیرش بسیط الحقیقه بودن و وحدت حقه حقیقیه خداوند پذیرفت و نه می توان اسماء و صفات را به نحو منحاز حقایق عینی دانست و در عین حال قائل به عینیت ذات و صفات و مستجمع جمیع کمالات و کل الاشیاء بودن حضرت حق نیز شد. راه حل رفع این تعارض، ارائه نظریه «کثرت تحلیلی اسماء و صفات» است که بر اساس آن، چون وجود و موجود منحصر در ذات واحدی است که واجد جمیع کمالات نامتناهی وجودی است، این کمالات که از آنها تعبیر به صفات می شود از «تحلیل وجود» به دست می آید و بر وجود حمل می گردد. در این رویکرد، بر خلاف نظریه انتزاع که در آن منتزع و منتزع منه (هردو) اصیل هستند، منتزع اعتباری و منتزع منه اصیل است و منطق حاکم بر رابطه ذات و صفات، نفی عینیت در عین نفی غیریت می باشد.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
حجت اسعدی
دانشجو دکتری حکمت متعالیه دانشگاه فردوسی مشهد
عباس جوارشکیان
دانشیار و عضو هیئت علمی دانشگاه فردوشی مشهد (نویسنده مسئول)
سید مرتضی حسینی شاهرودی
استاد و عضو هیئت علمی دانشگاه فردوشی مشهد
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :