تحلیل راهبردی کشاورزی فراسرزمینی ایران با استفاده از مدل SWOT و QSPM

چکیدهکشاورزی فراسرزمینی به خرید یا اجاره قطعات زمین در مقیاس بزرگ و بهره برداری از آنها در کشورهای دارای ظرفیت و پتاسیل مناسب از نظر امکانات و منابع تولید گفته می شود. در طول چند سال اخیر اقداماتی در زمینه کشاورزی فراسرزمینی ایران صورت گرفته است، با این حال بررسی ها نشان می دهد اطلاعات زیادی در این زمینه در دسترس نمی باشد. با گذشت چند سال از مطرح شدن بحث کشاورزی فراسرزمینی در کشور، هنوز از اجرای یک برنامه ریزی استراتژیک بلند مدت خبری نیست، لذا در این مطالعه با استفاده از دو مدلSWOT و QSPM، تحلیل راهبردی کشاورزی فراسرزمینی کشور ایران انجام شد. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش از نوع متوالی اکتشافی می باشد. برای تعیین قوت ها، ضعف ها، فرصت ها و تهدیدهای کشاورزی فراسرزمینی و همچنین جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات و ارائه استراتژی جهت رفع نقاط ضعف و کاهش اثرات تهدیدها و همچنین تقویت نقاط قوت و سودمند شدن از فرصت های موجود از مدل SWOT استفاده شده است. استراتژ ی های ارائه شده نیز بر اساس ماتریس کمی برنامه ریزی استراتژیک(QSPM) به منظور ارتقای کیفیت کاری و مدیریت زمان بررسی و اولویت بندی شدند. نتایج پژوهش نشان می دهد که با توجه به امتیازات کسب شده توسط ماتریس عوامل داخلی(۰۱۳/۲ از ۴) و ماتریس عوامل خارجی(۴۵۴/۲ از ۴)، استراتژی های مناسب برای کشاورزی فراسرزمینی ایران استراتژی های الگوی تدافعی می باشد. در میان استراتژی های مختلف الگوی تدافعی، استراتژی WT۳ مربوط به اجرایی و عملیاتی نمودن آیین نامه و سیاست گذاری های کشاورزی فراسرزمینی به منظور افزایش کارآمدی سازمان های متولی مانند سازمان جهاد کشاورزی دارای بیشترین امتیاز و اولویت اول شناخته شد.