بررسی برخی عوامل خطر نزدیک بینی در بین دانشجویان علوم پزشکی بیرجند

زمینه و هدف: شیوع نزدیک بینی در بین رده های سنی، نژادهای گوناگون و مناطق مختلف متفاوت گزارش شده است. مطالعه حاضر با هدف مقایسه عوامل خطر نزدیک بینی در بین دانشجویان نزدیک بین و غیر نزدیک بین انجام شد. روش تحقیق: در این مطالعه موردی- شاهدی، پس از معاینه چشم پزشکی تمامی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی بیرجند در سال ۱۳۸۰، دانشجویان نزدیک بین در گروه مورد و دانشجویان غیر نزدیک بین در گروه شاهد قرار گرفتند. افراد دو گروه، از نظر سن، جنس، ترم و رشته تحصیلی همسان بودند. اطلاعات فردی و نیز عوامل خطر نزدیک بینی با استفاده از پرسشنامه ای که به همین منظور تهیه شده بود، جمع آوری گردید. داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS و روش های آماری توصیفی و استنباطی، آزمون های آماری t مستقل، t زوج شده و c۲ مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. سطح معنی داری P<۰.۰۵ در نظر گرفته شد. یافته ها: در مجموع ۷۵۰ دانشجو مورد مطالعه قرار گرفتند. از این تعداد ۱۸۰ نفر نزدیک بین و ۱۶۸ نفر غیرنزدیک بین بودند. شیوع نزدیک بینی در کل دانشجویان ۲۴% بود. میانگین سن شروع نزدیک بینی در خانم ها ۱۴.۶ سال و در آقایان ۱۳.۶ سال بود. در بیشتر موارد (%۶۳.۶) سن شروع نزدیک بینی در محدوده ۱۱-۱۷ سالگی بود. ۵۰% از افراد نزدیک بین در مقطع دکترای عمومی، %۵۶.۷ در سطح کاردانی و ۴۶% سطح کارشناسی بودند. بین نزدیک بینی افراد درجه یک خانواده و نمونه ها، ارتباط معنی داری وجود داشت (P=۰.۰۰۱). بیشتر افراد نزدیک بین در رده سنی ۱۸-۲۱ سال قرار داشتند %۸۶.۵ .(%۵۴) از این افراد، برای اصلاح بینایی خود عینک، %۱.۶۸ لیزر و %۰.۵ عدسی تماسی را انتخاب کرده بودند. بین شدت نزدیک بینی در دو چشم در شروع نزدیک بینی ارتباط معنی داری وجود نداشت ولی در زمان این مطالعه ارتباط معنی داری مشاهده شد (P<۰.۰۱). در مورد پیشرفت نزدیک بینی بر اساس استفاده از عینک یا لنز به صورت پاره وقت یا تمام وقت، ارتباط معنی داری حاصل گردید (P<۰.۰۰۰). در مورد فاصله چشم افراد در هنگام مشاهده تلویزیون ارتباط معنی داری به دست نیامد ولی با ساعات مطالعه در طی شبانه روز و فاصله چشم از کتاب در بین افراد دو گروه ارتباط معنی داری وجود داشت (P<۰.۰۱). نتیجه گیری: با توجه به نتایج این مطالعه، توصیه به مربیان بهداشت مدارس جهت تذکر به دانش آموزان برای حفظ فاصله مطلوب چشم از کتاب ضروری به نظر می رسد؛ همچنین مطالعه ای جهت مقایسه علل نزدیک بینی جوانان و افراد میانسال توصیه می گردد.