ارزش سونوگرافی در تشخیص صدمات احشای داخل شکمی ناشی از ضربه

زمینه و هدف: ترومای شکم یکی از علل شایع مرگ و میر ناشی از تروما را تشکیل می دهد. مطالعه حاضر با هدف تعیین نقش و کارایی سونوگرافی، در بررسی ضایعات داخل شکم و همچنین وجود مایع آزاد در شکم، به دنبال ترومای نافذ و غیرنافذ و همچنین مقایسه نتایج سونوگرافی، با سیر بالینی و بخصوص نتیجه عمل جراحی، انجام شد. روش تحقیق: در این مطالعه مقطعی در فاصله زمانی دی ماه ۱۳۷۹ تا فروردین ماه ۱۳۸۰، تمامی بیمارانی که به علت ترومای شکمی (اعم از نافذ و غیرنافذ) در بیمارستان علی بن ابیطالب شهر رفسنجان تحت درمان بودند، مورد بررسی قرار گرفتند. مشخصات بیماران از نظر سن، جنس، علت تروما، وضعیت در بدو ورود، (پایدار یا ناپایدار)، نتیجه معاینه بالینی، نتیجه سونوگرافی، نتیجه لاپاراتومی در صورت انجام و تشخیص نهایی بیمار ثبت گردید و نتایج مثبت و منفی سونوگرافی با نتایج لاپاراتومی و سیر بالینی بیمار، مطابقت داده شد. داده ها با استفاده از نرم افزار EPI-۵ و آزمون Chi-Square در سطح معنی داری P<۰.۰۵ مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند. یافته ها: در مجموع برای ۱۰۴ بیمار دچار ترومای شکم که از نظر همودینامیک وضعیت پایداری داشتند، سونوگرافی انجام شد و نتایج سونوگرافی به صورت مایع آزاد داخل شکمی ضایعات احشای توپر یا توخالی شکم و بدون ضایعه گزارش گردید؛ نتیجه سونوگرافی در ۸۵ نفر از بیماران (%۸۷.۱) منفی و در ۱۹ نفر (%۱۸.۳) مثبت بود. پس از مقایسه نتایج سونوگرافی با یافته های حین عمل جراحی، حساسیت و اختصاصی بودن سونوگرافی به ترتیب %۸۵ و %۶۵ تعیین گردید. نتیجه گیری: انجام سونوگرافی در بیماران دچار ترومای شکم و دارای علایم حیاتی پایدار، به عنوان یکی از روشهای تشخیصی اولیه، به منظور تشخیص صدمات داخل شکمی، ارزشمند می باشد؛ هر چند با توجه به میزان حساسیت و اختصاصی بودن این روش تشخیصی، قضاوت بالینی و معاینات فیزیکی مکرر یا استفاده از روشهای تشخیصی دیگر مانند سی تی اسکن، کمک کننده خواهد بود.