مطالعه هیستوشیمی تغییرات بافتی کبد در دیابت القا شده با استرپتوزوتوسین در موش صحرایی

زمینه و هدف: دیابت ملیتوس بیمای متابولیک شایعی است که به علت نارسایی در ترشح انسولین و یا نقص در مجموعه عواملی که در عملکرد آن دخیل هستند، به وجود می آید. هیپرگلیسمی و هیپرلیپیدمی دیابت می توانند اختلالات ساختمانی و فیزیولوژیک زیادی را در دستگاههای بدن ایجاد کنند. مطالعه حاضر با هدف شناسایی تغییرات هیستوشیمی کبدی در دیابت القاشده با استرپتوزوتوسین در یک مدل تجربی (موش صحرایی) انجام شد. روش تحقیق: در این مطالعه تجربی، ۶۰ سر موش صحرایی بالغ نر از نژاد Sprague Dawley با وزن ۲۵۰ ± ۲۰ گرم انتخاب شدند و به دوگروه شاهد ( ۱۵ سر) و آزمایش (۴۵ سر) تقسیم شدند. هر کدام از گروهها به سه زیر گروه ۲، ۸ ، و ۱۶ هفته ای تقسیم شدند. موش ها از نظر درجه حرارت، میزان رطوبت، دوره تاریکی و روشنایی و دسترسی آزاد به آب و مواد غذایی در شرایط استاندارد قرار گرفتند. موش های گروه آزمایش با تزریق داخل صفاقی ۶۰mg/kg استرپتوزوتوسین دیابتی شدند. موش های گروه شاهد همان حجم نرمال سالین دریافت کردند؛ سپس در موعد مقرر از کبد هر دو گروه، نمونه برداری شد و مطابق روشهای معمول بافت شناسی پاساژ و بلوک های پارافینی تهیه و برشگیری انجام شد. برشهای فوق با رنگ آمیزیهای هماتوکسیلن و ائوزین، پاس ، آلسین بلو با pH=۲.۵ و لکتین PNA مورد مطالعه قرار گرفتند. لکتین به میزان ۱۰ میکروگرم به ازای هر میلی لیتر در بافر فسفات با pH=۶.۶ رقیق شد. یافته ها: نتایج این مطالعه وجود دی ساکارید گالاکتوز/ ان استیل گالاکتوز آمین را به میزان بسیار کم در گروه آزمایش (دیابتی) در پوشش مجاری صفرایی و به فرم ساب اندوتلیال در ورید مرکز لبولی نشان داد. در رنگ آمیزی پاس، حضور دانه های گلیکوژن در گروههای شاهد و آزمایش در هپاتوسیت های کبدی دیده شد. میزان گلیکوژن در هپاتوسیت های ردیف های محیطی لبول های کبدی بیشتر از سلول های ردیفهای مرکزی بخصوص در گروه ۱۶ هفته ای بود؛ در گروههای دیابتی درجاتی از احتقان کبدی مشاهده شد. نتیجه گیری: به نظر می رسد تغییرات کبدی در دیابت وابسته به زمان بوده و این تغییرات در عناصر عروقی و مجاری صفراوی و هپاتوسیت های کبدی دیده می شود. مطالعات بیشتر نقش این تغییرات ساختمانی را در پاتوژنز دیابت نشان خواهد داد.