تحلیل دینامیکی و ارزیابی توان جنبشی گسل دوچاه، ایران مرکزی
محل انتشار: مجله فیزیک زمین و فضا، دوره: 48، شماره: 2
سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 77
فایل این مقاله در 17 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JESPHYS-48-2_004
تاریخ نمایه سازی: 26 مهر 1402
چکیده مقاله:
گسل دوچاه با ظاهری خمیده و با راستای تقریبی خاوری-باختری و شیب حدود ۷۰ درجه به سمت شمال واقع در پایانه شمال باختری گسل قم-زفره، از ساختارهای جالب توجه در ایران مرکزی می باشد. تاکنون پژوهش های متعددی به ویژه از دیدگاه رسوب شناسی و دیرینه شناسی در منطقه دوچاه صورت گرفته است؛ اما کماکان اطلاعات ساختاری از گسل دوچاه واقع در باختر استان قم (کوه های یزدان و دوچاه) بسیار اندک است. در این پژوهش با تمرکز بر اطلاعات هندسی وجنبشی گسل دوچاه و پهنه دگرریخت شده اطراف آن در سازندهای قم و قرمز فوقانی به تحلیل تنش دیرینه در این محدوده پرداخته شده است که موقعیت محور بیشینه تراکمی اصلی (σ۱) و محور بیشینه کششی اصلی (σ۳) به ترتیب برابر با ۰۵/۰۳۰ و ۰۵/۲۸۵ به دست آمد. تحلیل هندسی و جنبشی ساختاری مرتبط با گسل دوچاه و با توجه به آرایش فضایی محورهای اصلی تنش بیانگر فرانهادگی برش چپگرد بر روی برش راستگرد به ویژه در قسمت های باختری منطقه است که دلیل این امر را می توان به خمیدگی رو به شمال گسل دوچاه و چرخش ورقه خزر (کاسپین) نسبت داد. بر مبنای شکل میدان تنش حاصله و چرخش داده های گسلی بر اساس انگاره اندرسن برای رژیم تنشی فشاری، نقشه خط های گذر محورهای تنش برای میدان تنش میانگین حاکم بر منطقه ترسیم شده است. آرایش خط های گذر تنش بیشینه، نشانگر پیروی آنها از رژیم تنشی کلی حاکم بر پوسته ایران است. پتانسیل حرکتی گسلها (Fault Movement Potential) رابطه نزدیکی با وضعیت تنش زمین ساختی حاکم در محدوده آن گسل دارد. با توجه به موقعیت فضایی بین گسل دوچاه و محور تنش بیشه تراکمی (σ۱)، پتانسیل حرکتی گسل دوچاه حدود ۳۳/۰ برآورد شد که نشانگر پتانسیل پایین این گسل برای فعالیت و ایجاد زمین لرزه است.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
Mohadese Ajami
دانش آموخته کارشناسی ارشد، دانشکده زمین شناسی، دانشکدگان علوم، دانشگاه تهران، تهران، ایران
Reza Nozaem
استادیار، دانشکده زمین شناسی، دانشکدگان علوم، دانشگاه تهران، تهران، ایران
Mohsen Eliassi
دانشیار، دانشکده زمین شناسی، دانشکدگان علوم، دانشگاه تهران، تهران، ایران
Saeed Madanipour
استادیار، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
Saeed Haj Amini
مربی، دانشکده زمین شناسی، دانشکدگان علوم، دانشگاه تهران، تهران، ایران
Vahid Tavakoli
دانشیار، دانشکده زمین شناسی، دانشکدگان علوم، دانشگاه تهران، تهران، ایران
Kosar Shadram
دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :