شیوع سوء تغذیه در کودکان زیر شش سال استان خراسان جنوبی در سال ۱۳۸۵

زمینه و هدف: سوء تغذیه کودکان یکی از مشکلات بهداشتی مهم در جهان، بویژه در کشورهای در حال توسعه می باشد که عوارض نامطلوبی بر سلامت جسمی و ذهنی کودکان دارد؛ همچنین زمینه ساز عفونتها و از علل مهم مرگ و میر کودکان می باشد. مطالعه حاضر با هدف تعیین شیوع سوءتغذیه در کودکان زیر شش سال انجام شد. روش تحقیق: این مطالعه توصیفی- تحلیلی از نوع مقطعی بر روی ۱۸۰۷ کودک زیر شش سال استان خراسان جنوبی که به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای سهمی از مناطق شهری و روستایی شش شهرستان تحت پوشش استان انتخاب شده بودند، انجام شد. داده ها با استفاده از پرسشنامه کشوری طرح Anthropometric Nutrition Indicators Survey (ANIS) توسط کاردان و یا کارشناسان بهداشت خانواده آموزش دیده با مصاحبه با مادر جمع آوری گردید. اندازه گیری قد و وزن با روش استاندارد و ترازوی سکا و با دقت ۵۰ گرم اندازه گیری شد. برای بررسی سوء تغذیه از سه شاخص وزن به سن (کم وزنی)، وزن به قد (لاغری) و قد به سن (کوتاهی قد) استفاده شد. داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS و EPI-Info ۲۰۰۰ و آزمون Chi-Square در سطح معنی داری ۰۵/۰α= مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: از ۱۸۰۷ کودک مورد مطالعه، ۷/۵۱% پسر و بقیه دختر، ۲/۵۲% ساکن شهر و بقیه ساکن روستا، ۳۷% کمتر از ۲۴ ماه و بقیه بالای ۲۴ ماه بودند. از نظر شاخص کم وزنی ۲/۵۲% طبیعی، ۹/۳۴% کم وزنی خفیف، ۷/۱۱% کم وزنی متوسط و ۲/۱% کم وزنی شدید داشتند که شیوع کم وزنی با محل سکونت، شغل مادر و سطح تحصیلات والدین ارتباط معنی داری نشان داد. از نظر شاخص کوتاهی قد ۵۵% طبیعی، ۴/۲۸% کوتاهی قد خفیف، ۷/۱۲% متوسط و ۹/۳% کوتاهی قد شدید داشتند که با محل سکونت، سن کودک، شغل مادر و تحصیلات والدین ارتباط معنی داری داشت (۰۵/۰P<). از نظر شاخص لاغری ۸/۶۷% طبیعی، ۷/۲۴% لاغری خفیف، ۹/۵% متوسط و ۶/۱% لاغری شدید داشتند که با جنس و محل سکونت ارتباط معنی داری را نشان داد (۰۵/۰P<). نتیجه گیری: با توجه به شیوع بالای سوء تغذیه در کودکان و ارتباط آن با متغیرهای مربوط به طبقه اقتصادی- اجتماعی، انجام اقداماتی همچون ارتقای سطح سواد والدین بویژه مادران، تداوم تغذیه با شیر مادر تا دو سالگی و بهبود وضعیت تغذیه کودکان زیر شش سال و ارتقای سطح آگاهی مادران در زمینه تغذیه کودکان توصیه می شود.