مطالعه اثر عصاره آبی ریشه گیاه جغجغه (Prosopis farcta) بر التیام زخم های دیابتی در موش های صحرایی دیابتی

زمینه و هدف: بهبود زخم، فرایند پیچیده ای شامل ۴ مرحله: هومئوستاز، التهاب، تکثیر و بازسازی مجدد می باشد. در بیماری دیابت قندی، فرایند بهبود زخم بسیار تضعیف شده است. از این رو معرفی ترکیبات جدید جهت تسریع التیام زخم، مورد استقبال واقع می شود. انتظار می رود گیاه جغجغه (Prosopis farcta) با دارابودن اثرات ضد التهابی، ضد میکروبی و ضد دیابتی خود، احتمالا موجب تسریع فرایند التیام زخم های دیابتی گردد. لذا مطالعه حاضر به بررسی اثر عصاره آبی ریشه گیاه جغجغه، بر روند ترمیم زخم در موش های دیابتی پرداخت. روش تحقیق: در این مطالعه تجربی، ۱۸سر موش صحرایی نر نژاد ویستار، به طور تصادفی به ۳ گروه کنترل سالم، کنترل دیابتی و گروه تیمار (دیابتی تیمار با عصاره ریشه گیاه) تقسیم شدند. گروه های دیابتی، با تزریق STZ دیابتی شدند. در همه گروه ها، در دو طرف پشتی بدن، سه سوراخ به قطر ۴ میلی متر ایجاد شد. به مدت ۲ روز، روزی ۳ بار، گروه های تیمار تحت درمان موضعی با عصاره آبی ریشه گیاه جغجغه وگروه های کنترل، تحت تیمار با نرمال سالین قرارگرفتند. در روزهای ۴، ۸ و ۱۰، از سوراخ های در حال ترمیم، نمونه برداری مجدد (قطرmm ۶) انجام شد. در بررسی بافت شناسی، تراکم سلول های التهابی و تشکیل مجدد اپی تلیوم پوست و عروق خونی جدید، در ناحیه در حال ترمیم، در همه گروه ها مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته ها: روند تشکیل سلول های التهابی (در روز ۱۰ پس از پانچ)، ضخامت اپی تلیوم (از روز۴ تا ۱۰) و تراکم عروق خونی (در روز ۴ و ۸)، در سوراخ های گروه دیابتی تیمار شده با عصاره آبی ریشه، به طور معنی داری (۰۰۱/۰>P و ۰۱/۰>P) نسبت به گروه های کنترل تغییر نشان داد. نتیجه گیری: باتوجه به نتایج فوق، عصاره ریشه گیاه جغجغه، احتمالا با تسریع روند التهابی، تکثیر اپی تلیوم و تشکیل عروق خونی، دارای نقش موثر بر روند ترمیم زخم های دیابتی است؛ هر چند مطالعات بیشتر در این زمینه مورد نیاز می باشد.