ارزشیابی تاثیر مدل اعتقاد بهداشتی بر آگاهی، باورها و خودکارآمدی زنان نیازمند مشاوره ژنتیک

زمینه و هدف: با افزایش روز افزون بیماریهای ژنتیک، انجام مشاوره برای پیشگیری از این بیماریها ضرورت دو چندانی پیدا کرده است؛ لذا ارتقای آگاهی افراد درباره ضرورت مشاوره ژنتیک لازم است. مطالعه حاضر با هدف تعیین تاثیر آموزش بر اساس مدل اعتقاد بهداشتی بر آگاهی، باورها و خودکارآمدی زنان نیازمند مشاوره ژنتیک انجام شد. روش تحقیق: در این مطالعه کارآزمایی میدانی شاهددار تصادفی شده،۸۰ زن متاهل نیازمند مشاوره ژنتیک به صورت مساوی به دو گروه مورد و شاهد تقسیم شدند. ابزار گردآوری دادهها پرسشنامه محقق ساخته شامل اطلاعات جمعیتشناختی و سازههای مدل اعتقاد بهداشتی بود که به روش مصاحبه تکمیل گردید. مداخله آموزشی طی ۳ جلسه آموزشی ۹۰ دقیقهای و به فاصله یک هفته از هم اجرا شد. در نهایت دادههای گردآوری شده وارد نرمافزار SPSS (ویرایش ۱۶) شد و توسط آزمونهای آماری Chi-Square، آنالیز واریانس تکرار شونده، Independent t-test، Mann– Whitney و Friedman در سطح معنیداری ۰۵/۰P< تجزیه و تحلیل گردید. یافته ها: میانگین نمرات آگاهی، تهدید، منافع، موانع و خودکارآمدی درک شده در دو گروه قبل از آموزش تفاوت معنیداری نداشت؛ اما این تفاوت بلافاصله و سه ماه بعد از آموزش معنیدار شد (۰۰۱/۰>P). همچنین بین نمره آگاهی، تهدید، منافع، موانع و خودکارآمدی درک شده در سه مقطع زمانی قبل با بلافاصله، قبل با سه ماه بعد و بلافاصله با سه ماه بعد در گروه مورد تفاوت معنیداری مشاهده شد (۰۰۱/۰>P)؛ اما این تفاوت در گروه شاهد معنیدار نبود. نتیجه گیری: نتایج مطالعه نشان داد که مداخله آموزشی براساس مدل اعتقاد بهداشتی سبب افزایش آگاهی، باورها و خودکارآمدی زنان در خصوص نقش مشاوره ژنتیک در پیشگیری از بروز ناهنجاری های مادرزادی شد.