عملکرد روحانیت انقلابی در عصر قاجار

بی تردید روحانیت در تاریخ معاصر از بازیگران مهم در حوادث اجتماعی بودند. بعد از سرنگونی حکومت صفویان قاجاریه در ایران قدرت را در دست گرفتند که در مجموع حکومت آن ها ۵۸ سال به طول انجامید. در سال ۱۱۹۳ قمری آقا محمد خان سلطنت را به دست گرفت و حکومت قاجار را در کشور ایران به وجود آمد. مدت سلطنت او هجده سال (۱۱۹۳ - ۱۲۱۱) بود و بعد از وی به ترتیب فتحعلی شاه (۱۲۱۲- ۱۲۵۰) محمدشاه (۱۲۵۰ - ۱۲۶۴)، ناصرالدین شاه (۱۲۶۴ - (۱۳۱۴)، مظفرالدین شاه (۱۳۱۴) - (۱۳۲۴) محمد علی شاه (۱۳۲۴ - ۱۳۲۶) و احمد شاه (۱۳۲۶ - ۱۳۴۴) به اریکه قدرت تکیه زدند. به طور کلی ۱۵۱ سال بر ایران حکومت کردند. اما یکی از امتیازهای اساسی میان پادشاهان صفوی با قاجاریه این بود که اغلب پادشاهان صفوی اعتقاد ظاهری به ولایت و نیابت فقهای عظام و مجتهدان جامع الشرایط داشتند به همین سبب فقها و مجتهدان نیز نقش اساسی در دربار صفوی ایفاء کردند و این موجب اتحاد دو رکن مهم مذهب و حکومت در این دوره شد. نقش روحانیت در بستر تاریخ معاصرخاصه عصر قاجار از اهمیت بالایی برخوردار است. مقاله حاضر به عملکرد روحانیت انقلابی در عصر قاجار پرداخته است. علمای انقلابی در زمان پادشاهان قاجار همراه با عملکردشان را بصورت نظام مند گردآوری شد. نکته حائز اهمیت این است که علمای انقلابی خاصه در عصرقاجار از کیان اسلام و ایران دفاع کردند و ملت را در عرصه های مختلف به میدان عمل آوردند و برای حفظ اسلام و امنیت ملی ملت را هدایت نمودند.