بررسی جرم و مجازات خیانت در امانت در قانون ایران

خیانت به معنای پیمان شکنی و نقض عهد است. بنابراین خیانت در امانت یعنی شخصی که مال یا هر چیز ارزشمند که نزد او به امانت گذاشته شده در نگهداری آن کوتاهی کرده، یا بدون اجازه صاحب مال از آن استفاده کند، یا آن را معیوب کرده و یا کلا از بین ببرد.در قانون مجازات اسلامی، خیانت در امانت از جمله جرایم مالی و جرایم علیه اموال و مالکیت است،مراد از جرائم علیه اموال این است که مال موضوع جرم متعلق به شخص دیگر باشد و خیانت در امانت از این شرط مستثنا نخواهد بود و آن دسته از اموال که در نگاه شرع و یا از نظر عرف مالیت ندارد را نباید مشمول این جرم دانست. معمولا امانت با عقد عاریه که قراردادی است که به موجب آن، یکی از طرفین عقد به طرف دیگر عقد اجازه می دهد که از عین مال او به طور مجانی محافظت کرده و از آن منفعت ببرد به عامل امانت داده می شود. عاریه دهنده را معیر و عاریه گیرنده را مستعیر گویند.قانونگذار در ماده ۶۷۴ تعزیرات خود را از محدوده عقود خارج کرده و سپرده شدن مال برای هر کار با اجرت یا بی اجرت را مبنای تحقق این جرم میداند.با توجه با این که قانونگذار از جرم خیانت در امانت تعریفی ارائه نکرده است،به لحاظ تقسیم بندی جرایم با ملاحظه زمان وقوع و نوع رفتار مرتکب، خیانت در امانت جرم آنی است؛ یعنی به محض استعمال، تصاحب،تلف و مفقود نمودن مال سپرده شده تحقق خواهد یافت.شرایط الزام برای تحقق این جرم و عناصر آن از اهمیت بالایی برخوردار بوده که در این تحقیق به آن پرداخته شده است.