سردبیر محترم
بیماران مبتلا به سرطان پستان به دنبال بیماری و درمان های طبی دچار مشکلات مختلف جسمی، جنسی و روانی می شوند. این مشکلات زمینه را برای بروز مشکلات فردی و بین فردی فراهم می کند(۱، ۲). برای بهبود بیماران مبتلا به سرطان پستان درمان های طبی و آموزشی- مشاوره ای نظیر آموزش گروهی به بیماران، گروه های حمایتی، گروه همتایان، برنامه های آموزش جنسی، شعردرمانی، برنامه مبتنی بر تلفن و غیره وجود دارد که نقش مهمی در بهبود ابعاد مختلف کیفیت زندگی دارند(۳، ۴).
اما شیوع بیماری نوظهور کووید ۱۹ که در سال ۲۰۱۹ در شهر وهان چین شناسایی شد و در دسامبر ۲۰۱۹ توسط سازمان بهداشت جهانی به صورت همه گیری اعلام شد(۷-۵) چالشی برای بیماران مبتلا به سرطان پستان است تا آن ها نتوانند مثل گذشته در محیط های درمانی و آموزشی حضور داشته باشند. گرچه تیم درمان مانند انکولوژیست و پرتودرمانگر و دیگر اعضای درمان تلاش جهت حداقل تاثیر این اپیدمی را در درمان بیماران مبتلا به سرطان پستان دارند، اما این ویروس استرس بی سابقه ای را در مراکز درمانی و بین بیماران ایجاد کرده است که خواه ناخواه با چالش روبرو هستند(۶) و می توان آن را به عنوان یک Disaster برای افراد جامعه خصوصا زنان دانست(۸). باید توجه داشت که این امر استرس مضاعف برای بیماران مبتلا به سرطان پستان ایجاد می کند، زیرا این بیماران از یک سو نگران تاخیر احتمالی در درمان هستند(۹) و از طرفی تحت درمان قرار گرفتن و احتمال ابتلا به ویروس کرونا، خطر بیش تری را برای بیماران به همراه خواهد داشت و این موضوع نیز نگرانی خاص خود را دارد و در نهایت تهدیدی برای سلامت جسمی و روانی می باشد(۱۰).
علاوه براین برخی از درمان ها مانند شیمی درمانی، پرتودرمانی و درمان های هدفمند می تواند موجب تضعیف سیستم ایمنی شود و احتمال مشکلات ریوی را ایجاد می کند. همچنین، درصورت ابتلا به کووید ۱۹ در بیماران مبتلا به سرطان پستان که دچار متاستاز به ریه نیز هستند، مشکلات ریوی بدتری ایجاد می شود(۹) و این شرایط می تواند تهدیدی برای سلامت روان بیماران نظیر استرس، افسردگی و اختلال هراس باشد(۱۰). یکی دیگر از چالش هایی که افراد با آن مواجه شدند و منجر به افزایش استرس و بار روانی زیاد شده است موضوع مرگ بستگان می باشد. عدم آگاهی راجع به حمایت روان خود، نزدیکان و سوگ آنان و تجربه سوگ در خلوت و سکوت زمینه مشکلات روان را پیچیده تر کرده است(۱۱). از آن جایی که کووید ۱۹، تهدیدی برای افراد آسیب پذیر مانند بیماران مبتلا به سرطان پستان است که دچار ضعف سیستم ایمنی نیز می باشند، توصیه شده است که از "فاصله گذاری اجتماعی" نظیر ماندن در خانه، محدود کردن تماس با دیگران، خودداری از حضور در فضای عمومی، شستشوی دست به مدت ۲۰ ثانیه و غیره استفاده شود و طبق گفته دکتر مور (Dr. Moore) اگر برای درمان نیاز ضرروی به حضور در مطب می باشد باید تنظیماتی صورت گیرد تا ابتلا به ویروس کرونا کاهش یابد(۹). اما باتوجه به اینکه بیماران امکان حضور در مراکز مشاوره ای را ندارند و حتی احتمال تعویق درمان نیز وجود دارد، این شرایط می تواند ظهور مجدد و یا تشدید مشکلات روانشناختی، که به نوبه خود ابعاد سلامت بیماران را تهدید می کند، به همراه داشته باشد. لذا توجه جدی به این مقوله نیاز است. بنابراین امید است استفاده از روش های دیگر آموزشی- مشاوره ای و درمانی به صورت غیرحضوری مانند استفاده از شبکه های اجتماعی، گامی در جهت ارتقای کیفیت سلامت بیماران مبتلا به سرطان پستان باشد تا بیماران در این شرایط نادیده انگاشته شدن را تلقی نکنند.