کنش اختیاری و مبادی صدور آن در نظریه عمل علامه طباطبایی
سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 90
فایل این مقاله در 13 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_MTOD-29-115_002
تاریخ نمایه سازی: 1 آبان 1402
چکیده مقاله:
پرسش از چیستی و چگونگی عمل اختیاری یکی از مباحث مهم فلسفه کنش است. در میان تمامی اندیشمندان اسلامی علامه طباطبایی با طرح نظرات مبسوط و ویژهای درباره فرایند کنشگری انسان، به طور متمایزی از سایر صاحبان خرد و حکمت برجسته شده است. این نوشتار دیدگاه ایشان را در مورد این مسئله از سه زاویه بررسی می کند: چیستی فعل اختیاری و نسبت آن با فعل ارادی، تقسیم و دسته بندی افعال و مبادی صدور فعل. نوشتار حاضر به روش کتابخانهای و تحلیل بنیادین مضامین انجام شده است و روشن میسازد علامه طباطبایی فعل اختیاری را با علم و اراده موثر تعریف می کند و با همین ملاک فواعل بالعنایه، بالجبر و بالقصد را دستههای مختلف فعل اختیاری میداند که همگی در تصدیق به وجوب و شوق و اراده مشترکند. نقطه نظر متمایزکننده علامه در بحث از مبادی شکلگیری عمل است که نخست آنکه وی علمی را که مبدا فعل است، علم مذعنه میداند و مبتنی بر تشخیص کمال است، دوم آنکه او شوق و اراده را لازمه ضروری علم مذعنه میداند نه آنکه مرحلهای مستقل و منحاز باشند و سوم اینکه او علم را مبدا حقیقی افعال ندانسته بلکه آن را تابعی از نفس و توجه نفسانی انسان خوانده است و علم را تنها شرط متمم و لازم برای صدور فعل میداند.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
محمد احمدی زاده
مربی و پژوهشگر، اندیشکده آموزش و پرورش، پژوهشکده شهید صدر، دانشگاه امام حسین (ع)
علی امینیان
اندیشکده آموزش و پرورش، پژوهشکده شهید صدر، دانشگاه امام حسین (ع) ، تهران، ایران