حذف کروم (VI) از محلول آبی بوسیله کربن فعال اصلاح شده با سورفکتانت کاتیونی بنزآلکونیوم کلراید

سابقه و هدف: ترکیبات کروم (VI) سرطان زا هستند و در آب های زیر زمینی به صورت یون های منفی کرومات و دیکرومات یافت می شوند. هدف از این مطالعه جذب آن ها به وسیله کربن فعال اصلاح شده با سورفکتانت کاتیونی بنزآلکونیوم کلراید بود. مواد و روش ها:  بر حسب غلظت بحرانی تشکیل میسل (CMC)، سه غلظت از بنزآلکونیوم کلراید شامل نصف، یک برابر و دو برابر غلظت تشکیل میسل برای اصلاح کربن فعال استفاده شد. بارگذاری سورفکتانت روی کربن فعال به روش تماس در زمان ۲۴ ساعت روی همزن انجام شد. کربن های فعال  اصلاح شده و معمولی به عنوان جاذب کروم شش ظرفیتی از محلول های آبی مورد آزمایش قرار گرفتند. آزمایشات به صورت ناپیوسته و پیوسته در شرایط محیط خنثی(۷ pH=)، اسیدی(۴ pH= ) و قلیائی (۱۰ pH=)  انجام شد. کروم(VI) به روش اسپکتروفوتومتری اندازه گیری شد. یافته ها: زمان به تعادل رسیدن جذب کروم برای کربن فعال معمولی ۱۸۰ دقیقه و برای کربن فعال اصلاح شده ۱۲۰ دقیقه بدست آمد. بر اساس مدل لانگموئیر حداکثر ظرفیت جذب کروم(VI) برای کربن فعال معمولی ۷۹/۱mg/g بود اما در کربن فعال اصلاح شده به ۸۷/۸  mg/g افزایش یافت. کربن فعالی که با دو برابر غلظت CMC از سورفکتانت اصلاح شده بود بیش ترین کارآئی جذب را در pH برابر ۷ و دز جاذب ۵ گرم بر لیتر نشان داد. در آزمایشات پیوسته نقطه شکست منحنی کارآئی ستون حاوی کربن فعال اصلاح شده نسبت به کربن معمولی سه برابر بهبود یافت. ایزوترم جذب لانگموئیر و سینتیک شبه درجه دو به دست آمد. استنتاج: اصلاح کربن فعال با سورفکتانت کاتیونی موجب حذف کامل کروم (VI) در غلظت های کم تر از ۱۰ میلی گرم بر لیتر می گردد. از این رو می توان از این روش برای افزایش کارآئی جذب این عنصر سمی از آب استفاده نمود.