تفاوت مفهوم تقصیر و اهمیت آن در مسئولیت کیفری و مدنی پزشکان؛ مطالعه در فقه و حقوق ایران

وجود تقصیر یکی از شروط لازم برای تحقق مسئولیت کیفری و مدنی است . مفهوم تقصیر پزشکی و مصادیق آن کمابیش در نوشته های حقوقی تبیین شده است . با وجود این ، تفکیک انواع تقصیر از جهت شدت و ضعف آن و تعیین ضمانت اجرای حقوقی متناسب ، کمتر مورد توجه اندیشه های حقوقی قرار گرفته است . این تفکیک به ویژه در موضوع جنایات شبه عمد که نقطه اشتراک مسئولیت کیفری و مدنی پزشک است ، اهمیت دارد. چه بسا رفتاری از نظر مسئولیت مدنی تقصیر محسوب شود اما، مشمول عنوان خطای جزایی نباشد. در این مقاله به روش توصیفی -تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای، نقش بنیادین تقصیر در مسئولیت کیفری و مدنی پزشکان نمایانده شده است . به علاوه، با تفکیک مفهوم تقصیر مدنی و کیفری و اقسام آن، قصور پزشکی در زمره تقصیر مدنی قرار گرفته و از شمول مجازات تعزیری قتل شبه عمد خارج شده است . سپس ، این حقیقت تایید شده است که استناد به قاعده فقهی احسان، نقش تقصیر را در مسئولیت از بین نمی برد و در هر حال، آنچه مانع مسئولیت پزشکان می شود، رعایت احتیاط و عدم ارتکاب تقصیر است .