دیه انگشتان «نقدی بر نظریه های تفضیل انگشتان در استحقاق دیه»

سال انتشار: 1393
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 55

فایل این مقاله در 30 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JORR-10-3_008

تاریخ نمایه سازی: 2 آبان 1402

چکیده مقاله:

قانونگذار در ماده ۶۴۱ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ سهم انگشتان را در استحقاق دیه برابر دانسته است: «دیه هر یک از انگشتان اصلی دست، یک دهم دیه کامل است». دیدگاه مزبور مستظهر و معتضد به موافقت مشهور فقهای امامیه است. اما در مقابل دیدگاه هایی در فقه امامیه پدیدار شده است که با اختلافاتی که در جزییات مسئله وجود دارد، فی الجمله قائل به تفضیل انگشتان در استحقاق دیه بوده اند و برای انگشت ابهام، سهم بیشتری به نسبت سایر انگشتان در نظر گرفته اند. نظریه تفضیل، اقبال آیت الله خویی و فقهای منتسب به مدرسه فقهی ایشان (مکتب نجف) را به همراه داشته است. نگارنده در پژوهش مبسوطی در اقوال و مستندات طرفداران هر یک از دو رویکرد، دیدگاه قائلان به تفضیل را تام نیافته و با مناقشه در ادله ادعایی ایشان، قول به تساوی انگشتان در استحقاق دیه را دیدگاهی منطبق بر موازین یافته است.

نویسندگان

علی محمدیان

دانشجوی دکتری فقه و حقوق دانشگاه فردوسی مشهد

عباسعلی سلطانی

دانشیار گروه فقه و حقوق دانشگاه فردوسی مشهد

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن ادریس، محمد بن منصور (۱۴۱۰ق)، السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی، ...
  • ابن براج، قاضی عبدالعزیز (۱۴۰۶ق)، المهذب، قم، دفتر انتشارات اسلامی ...
  • ابن زهره حلبی (۱۴۱۷ق)، غنیه النزوع، قم، موسسه امام صادق(ع) ...
  • ابن حمزه­، محمد بن علی (۱۴۰۸ق)، الوسیله الی نیل الفضیله، ...
  • ابن جنید اسکافی، محمد بن احمد (۱۴۱۶ق)، مجموعه فتاوی، قم، ...
  • ابن قدامه، عبدالله بن احمد (بی تا)، المغنی، با تصحیح ...
  • استادی، رضا (۱۳۸۰ش)، تحقیقی پیرامون کتاب فقه الرضا، مجله مشکوه، ...
  • انصاری، مرتضی بن محمد امین (۱۴۱۵ق)، صراط النجاه، قم، کنگره ...
  • بهجت، محمدتقی (۱۴۲۶ق)، جامع المسائل، قم، دفتر معظم له ...
  • _________رساله توضیح المسائل (۱۴۲۸)، قم، انتشارات شفق ...
  • تبریزی، جواد بن علی (۱۴۲۸ق)، تنقیح مبانی الاحکام-کتاب الدیات، قم: ...
  • حائری طباطبایی، سید علی بن محمد (۱۴۱۸ق)، ریاض المسائل، قم، ...
  • حر عاملی، محمد بن حسن (۱۴۰۹ق)، وسائل الشیعه، قم، موسسه ...
  • __________ (۱۴۱۲ق)، هدایه الامه الی احکام الائمه، مشهد، مجمع البحوث ...
  • حسینی عاملی، سیدجواد (بی تا)، مفتاح الکرامه فی شرح قواعد ...
  • حکیم، سید محمد سعید طباطبایی (۱۴۲۷ق)، مسائل معاصره فی فقه ...
  • حلبی، ابوالصلاح (۱۴۰۳ق)، الکافی فی الفقه، اصفهان، کتابخانه امیرالمومنین(ع) ...
  • حلی، یحیی بن سعید (۱۴۰۵ق)، الجامع للشرائع، قم، موسسه سید ...
  • __________ (۱۳۹۴ق)، نزهه الناظر فی الجمع بین الاشباه و النظائر، ...
  • جزائری، محمد جعفر (۱۴۱۴ق)، منتهی الدرایه، قم، دارالکتاب الجزائری ...
  • جزیری، عبدالرحمن (۱۴۱۹ق)، الفقه علی المذاهب الاربعه و مذهب اهل ...
  • ابن فهد حلی (۱۴۰۷ق)، المهذب البارع فی شرح المختصر النافع، ...
  • خمینی، سیدروح الله (۱۴۲۱ق)، تحریرالوسیله، قم، موسسه مطبوعات دارالعلم ...
  • ___________ (۱۴۲۴ق)، توضیح المسائل(محشی-امام خمینی)، قم: دفتر انتشارات اسلامی ...
  • خویی، سید ابوالقاسم (۱۴۲۴ق)، مبانی تکمله المنهاج، قم، موسسه احیاء ...
  • خوانساری، سیداحمد (۱۴۰۵ق)، جامع المدارک فی شرح مختصرالنافع، قم، موسسه ...
  • روحانی، سیدصادق (۱۴۱۲ق)، فقه الصادق(ع)، قم، مدرسه امام صادق(ع) ...
  • سبزواری، سیدعبدالاعلی (۱۴۱۳ق)، مهذب الاحکام، قم، موسسه المنار ...
  • سبزواری، علی مومن قمی (۱۴۲۱ق)، جامع الخلاف و الوفاق، قم، ...
  • سبحانی، جعفر (۱۴۲۶ق)، الوسیط فی اصول الفقه، قم، موسسه امام ...
  • سلار دیلمی، حمزه بن عبدالعزیز (۱۴۰۴ق)، المراسم­ العلویه و الاحکام­النبویه، ...
  • شبیری زنجانی، سید موسی (۱۴۳۰ق)، رساله توضیح المسائل، قم، انتشارات ...
  • شهید اول، محمد بن مکی (۱۴۱۰ق)، اللمعه الدمشقیه، بیروت، دار ...
  • شهید ثانی، زین الدین بن علی (۱۴۱۲ق)، الروضه البهیه، قم، ...
  • __________(۱۴۱۳ق)، مسالک الافهام الی تنقیح شرائع الاسلام، قم، موسسه المعارف ...
  • صدر، محمدباقر (۱۴۲۸ق)، دروس فی علم الاصول(الجزء الاول من الحلقه ...
  • صدوق قمی، محمد بن علی بن بابویه (۱۴۱۳ق)، من لایحضره ...
  • __________ (۱۴۰۹ق)، من لایحضره الفقیه، با ترجمه:غفاری، علی اکبر، تهران، ...
  • طبرسی، فضل بن حسن (۱۴۱۰ق)، الموتلف من المختلف، مشهد، مجمع ...
  • طوسی، ابوجعفر، محمد بن حسن (۱۳۸۷ق)، المبسوط فی فقه الامامیه، ...
  • ___________ (۱۳۹۰ق)، الاستبصار فیما اختلف من الاخبار، تهران، دارالکتب الاسلامیه ...
  • ___________ (۱۴۰۷ق)، تهذیب الاحکام، تهران، دارالکتب الاسلامیه ...
  • ___________(۱۴۰۷ق)، الخلاف، قم، دفتر انتشارات اسلامی ...
  • ___________(۱۴۰۰ق)، النهایه فی مجرد الفقه و الفتاوی، بیروت، دارالکتاب العربی ...
  • علامه حلی، حسن بن یوسف (۱۴۱۳ق)، مختلف­الشیعه فی احکام­الشریعه، قم، ...
  • __________( ۱۴۱۳ق)، قواعد الاحکام فی معرفه الحلال و الحرام، قم، ...
  • __________ (۱۴۱۱ق)،تبصره المتعلمین فی احکام الدین، تهران، موسسه نشر وزارت ...
  • __________(۱۴۲۰ق)، تحریر الاحکام الشرعیه علی مذهب الامامیه، قم، موسسه امام ...
  • فاضل آبی،حسن (۱۴۱۷ق)، کشف الرموز فی شرح مختصر النافع، قم، ...
  • فاضل لنکرانی، محمد موحدی (۱۴۱۸ق)، تفصیل الشریعه-الدیات، قم، مرکز فقهی ...
  • فاضل مقداد، مقداد بن عبدالله (۱۴۰۴ق)، التنقیح الرائع لمختصر الشرائع، ...
  • فاضل هندی، محمد (۱۴۱۶ق)، کشف اللثام و الابهام عن قواعد ...
  • فخر المحققین، محمد (۱۳۸۷ق)، ایضاح الفوائد فی شرح مشکلات القواعد، ...
  • فقه الرضا، منسوب به امام رضا(ع) (۱۴۰۶ق)، مشهد، موسسه آل ...
  • فیض کاشانی، محمد محسن، مفاتیح الشرائع (بی تا)، ۳جلد، قم، ...
  • __________ (۱۴۱۸ق)، النخبه فی الاحکام الشرعیه، تهران، سازمان تبلیغات اسلامی ...
  • فیاض کابلی، محمداسحاق (۱۴۲۶ق)، رساله توضیح المسائل، قم، انتشارات مجلسی ...
  • __________ (بی تا)، منهاج الصالحین، ۳ جلد، بی جا ...
  • کلینی، ابوجعفر، محمد بن یعقوب (۱۴۰۷ق)، الکافی، تهران، دارالکتب الاسلامیه ...
  • کیدری، قطب الدین (۱۴۱۶ق)، اصباح الشیعه، قم، موسسه امام صادق(ع) ...
  • مجلسی اول، محمد تقی (۱۴۰۰ق)، یک دوره فقه کامل فارسی، ...
  • مجلسی دوم، محمد باقر (بی تا)، حدود و قصاص و ...
  • محقق حلی، جعفر بن حسن (۱۴۱۸ق)، المختصر النافع فی فقه ...
  • ___________ (۱۴۰۸ق)، شرائع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام، قم، ...
  • ___________ (۱۴۱۲ق)، نکت النهایه، قم، دفتر انتشارات اسلامی ...
  • مدنی کاشانی، آقارضا (۱۴۰۸ق)، کتاب الدیات، قم، دفتر انتشارات اسلامی ...
  • مفید، محمد بن محمد (۱۴۱۳ق)، المقنعه، قم، کنگره جهانی هزاره ...
  • مظفر، محمدرضا (۱۳۸۱ق)، اصول الفقه، قم، دارالتفسیر ...
  • نائینی، محمد حسین (۱۴۱۸ق)، اجود التقریرات، قم، موسسه مطبوعاتی دینی ...
  • نجفی، محمدحسن (۱۴۰۴ق)، جواهرالکلام فی شرح شرائع الاسلام، بیروت، داراحیاء ...
  • وحید خراسانی، حسین (۱۴۲۸ق)، منهاج الصالحین، قم، مدرسه امام باقر(ع) ...
  • نمایش کامل مراجع