پژوهشی دربارهء احادیث نهی از تفسیر به رای در نگاه فریقین

فریقین سند احادیث نهی از تفسیر به رای را پذیرفته و دربارهء مفاد این احادیث به دوگروه کلی تقسیم شده اندهء گروهی با استناد به این روایات هر نوع کوششی را برای استنباط مراد خدا از ظواهر آیات مردود و حرام می دانند، گروه غالب با رد این نگرش نهی از تفسیر به رای را به معنای نفی مطلق تفسیر قلمداد نمی کنندو بر این باورندکه مقصود از این روایات تفسیر بدون علم، یا تحمیل رای بر قرآن است. برخلاف تصور برخی اختلاف نظر این دوگروه لفظی نیست; چه این که تقسیم این روایات به تفسیر به رای جایزو غیر جایز بی مورد است. اکثر قرآن پژوهان فریقین معتقدند کاوش در حیطهء ظواهر الفاظ قرآن برای درک مراد خدا پس از فحص و بررسی تمام شواهدو قراین درو ن نصی و برون نصی عنوان تفسیر دارد اما مصداق تفسیر به رای نیست در این معنا و نیز مصادیقی که برای تفسیر به رای ذکر کرده اند به نقاط مشترک فراوانی در بین فریقین بر می خوریم;از این روهیچکدام از دو فریق نمی توانند یکدیگر را متهم کرده تفسیرشان را در جرگهء تفسیر به رای محسوب کنند.