پیامدهای تغییر الگوی کشت زعفران و پسته و تاثیر آن بر توسعه نواحی روستایی مطالعه موردی: شهرستان رشتخوار

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 87

فایل این مقاله در 27 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_GDIJ-21-72_008

تاریخ نمایه سازی: 2 آبان 1402

چکیده مقاله:

در طی سال های گذشته ایران با بحران شدید کم آبی به دلیل خشکسالی های طولانی و سوءمدیریت منابع آب خود روبه رو است. تغییر الگوی کشت به منظور افزایش بازده آبیاری، نه تنها باعث صرف جویی در مصرف آب ارزشمند می شود، بلکه سبب افزایش درآمد فعالیت های کشاورزی می شود. براین اساس، با توجه به کمبود بیش از حد برخی از نقاط ایران در منابع آبی، بررسی اثرات تغییر الگوی کشت در سطح روستاهای فعال در این زمینه، امری کاملا ضروری به نظر می رسد؛ بنابراین هدف تحقیق حاضر، واکاوی پیامدهای تغییر الگوی کشت زعفران و پسته و تاثیر آن بر توسعه نواحی روستایی روستاهای شهرستان رشتخوار است. این پژوهش به روش توصیفی –تحلیلی انجام شده است. در این راستا، تغییر الگوی کشت در ۳۷۷ خانوار ساکن در این روستاهای شهرستان مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور، ابتدا ضمن مطالعات اسنادی و بازدید های اولیه میدانی، طیف گسترده ای از شاخص ها تعیین شد. سپس جمع آوری داده ها براساس شاخص های انتخابی و با استفاده از پرسشنامه های روستا و خانوار انجام شده است. برای تجزیه وتحلیل داده ها نیز از تحلیل های آماری و فضایی و نرم افزارهای Expert choice، SPSS , Fazy- Topsis استفاده شد. یافته های تحقیق نشان می دهد که درآمدهای سالانه حاصل از تولید پسته در ۹/۴۳ درصد از خانوارهای مورد مطالعه، بیش از درآمد سایر محصولات است. نتایج این بررسی نشان می دهد که شاخص های افزایش تنوع فرصت شغلی با ضریب ۰۸۶/۰ و ایجاد فرصت های اشتغال با ضریب ۰۷۸/۰، دارای بیشترین درجه اهمیت و نحوه استفاده از سموم با ضریب ۰۱۵/۰ و زمان و میزان آبیاری با ضریب ۰۱۰/۰، کمترین درجه اهمیت را به خود اختصاص می دهند. همچنین از تجزیه وتحلیل داده های مورد مطالعه می توان به این نتیجه رسید که تغییر الگوی کشت توانسته بر بهبود وضعیت اقتصادی-اجتماعی ساکنان روستاهای مورد مطالعه تاثیر چشم گیری داشته است.

کلیدواژه ها:

پیامدهای اقتصادی – اجتماعی ، توسعه مناطق روستایی ، شهرستان رشتخوار ، الگوی کشت زعفران و پسته

نویسندگان

مفید شاطری

دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران

علی ایزدی

دبیرآموزش و پرورش و دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

مهدی ایزدی

دبیرآموزش و پرورش و دانش آموخته کارشناسی جغرافیای روستایی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ازکیا، مصطفی، نجمه کامور (۱۳۹۲). توسعه پایدار گردشگری روستایی در ...
  • بررسی توسعه پایدار کشاورزی در مناطق روستایی با تاکید بر رهیافتاقتصادی ( مطالعه موردی: روستاهای شهرستان کاشمر) [مقاله ژورنالی]
  • https://dorl.net/dor/۲۰.۱۰۰۱.۱.۲۳۸۳۲۶۵۷.۱۳۹۳.۱.۲.۴.۱امینی، عطا؛ جهانگیر پرهمت؛ محمد حسین سدری (۱۳۹۹). بررسی بهره ...
  • https://dorl.net/dor/۲۰.۱۰۰۱.۱.۲۲۵۱۹۳۰۰.۱۳۹۹.۱۲.۲.۱۱.۰اصغری لفمجانی، صادق؛ علی ایزدی (۱۳۹۶). واکاوی نقش محصولات استراتژیک ...
  • https://dorl.net/dor/۲۰.۱۰۰۱.۱.۲۳۸۳۱۵۲۹.۱۳۹۶.۵.۳.۶.۹امینی، علیرضا؛ نعمت فلیحی (۱۳۷۷). بررسی سرمایه گذاری در کشاورزی. ...
  • https://www.magiran.com/magazine/۱۱۶۸ایزدی، علی؛ هادی طیب نیا؛ جواد بذرافشان (۱۴۰۱). تحلیل عوامل ...
  • https://doi.org/۱۰.۲۲۰۷۷/vssd.۲۰۲۲.۴۹۵۴.۱۰۶۲بزرگ­نیا، اردشیر (۱۳۸۸). اصلاح الگوی کشت: گامی به سوی پایداری ...
  • https://www.magiran.com/volume/۲۰۴۹۸۷پورطاهری، مهدی؛ عبدالرضارکن الدین افتخاری؛ علی اصغر سوادی مالیدر (۱۳۹۳). ...
  • https://doi.org/۱۰.۲۲۱۱۱/gdij.۲۰۱۴.۱۵۶۴پالوچ، مجتبی؛ محمد حاصلی (۱۳۹۶)، توان سنجی توسعه کشاورزی در ...
  • https://doi.org/۱۰.۳۰۴۹۰/rvt.۲۰۱۷.۵۹۴۹۰رضوی، سید حسن؛ مهدی پورطاهری؛ عبدالرضا رکن الدین افتخاری (۱۳۹۶). ...
  • https://doi.org/۱۰.۲۲۰۵۹/jrur.۲۰۱۷.۶۳۴۷۰رکن الدین افتخاری، عیدالرضا؛ داوود مهدوی؛ مهدی پورطاهری (۱۳۸۹). فرایند ...
  • https://jrur.ut.ac.ir/issue_۲۱۶۸_۲۲۶۸.htmlریاحی، وحید؛ پرویز ضیاییان فیروزآبادی؛ فرهاد عزیزپور؛ پرستو دارویی (۱۳۹۸). ...
  • http://serd.khu.ac.ir/article-۱-۳۴۲۵-fa.htmlزین الدینی علی؛ میرناصر نویدی؛ مهناز اسکندری؛ سیدعلیرضا سیدجلالی؛ جواد ...
  • https://doi.org/۱۰.۲۲۰۶۹/jwsc.۲۰۲۱.۱۷۵۱۰.۳۲۹۷شاهین رخسار، پریسا؛ امین علیزاده؛ حسین انصاری؛ محمد قربانی (۱۳۹۷). ...
  • http://serd.khu.ac.ir/article-۱-۳۱۵۳-fa.htmlشفیعی، علی (۱۳۹۴). تعیین الگوی کشت بهینه محصولات با استفاده ...
  • https://civilica.com/doc/۱۱۴۸۴۴صالح پور، شمسی؛ حسن اسماعیل زاده؛ خدیجه کریمی (۱۳۹۶). تاثیرات ...
  • https://gjts.malayer.iau.ir/issue_۱۱۳۵۲۲_۱۱۳۵۲۳.htmlعبدالهی عزت آبادی، محمد؛ امان الله جوان شاه (۱۳۸۶). بررسی ...
  • https://www.magiran.com/magazine/۱۰۴۸عطایی، پوریا؛ آرش نوروزی؛ سمیه مراد حاصلی (۱۳۹۵). تحلیل مطالعات ...
  • https://civilica.com/doc/۵۷۱۸۱۶علی پور، اکبر؛ کامران داوری؛ محمد موسوی بایگی؛ محمود صبوحی؛ ...
  • https://doi.org/۱۰.۲۲۰۹۲/jwra.۲۰۱۹.۱۲۰۴۷۷علیزاده، لیدا؛ حمید شایان؛ مریم قاسمی (۱۳۹۵). تحلیل اثرات اقتصادی ...
  • https://doi.org/۱۰.۲۲۰۶۷/geography.v۱۴i۱.۴۰۹۰۵عادلی ساردونی، محسن؛ علی اسدی؛ خلیل کلانتری؛ علی­اکبر براتی؛ حسن ...
  • https://www.iaeej.ir/issue_۲۱۶۸۲_۲۱۶۸۳.htmlعابدی کوپایی، جهانگیر؛ محمدکاظم شعبانی؛ سعید اسلامیان؛ علیرضاگوهری (۱۴۰۰). تاثیر ...
  • https://doi.org/۱۰.۲۲۰۵۵/jise.۲۰۲۲.۳۸۷۹۱.۱۹۹۴قنبری، علی، یادآور، حسین، کاظمیه، فاطمه (۱۴۰۱). تعیین پیش ران ...
  • https://doi.org/۱۰.۲۲۰۳۴/saps.۲۰۲۲.۴۹۰۷۱.۲۷۷۱فال سلیمان، محمود؛ حجت اله صادقی؛ زینب غلامی (۱۳۹۲). بررسی ...
  • https://jargs.hsu.ac.ir/issue_۲۲۱۲۳_۲۲۱۲۲.htmlفتاحی، محمد هادی؛ محمد بهروری (۱۳۹۶). کاربرد مدل مدیریتی حکمرانی ...
  • https://dorl.net/dor/۲۰.۱۰۰۱.۱.۲۲۲۸۵۲۲۹.۱۳۹۶.۸.۳۱.۱۵.۳کرمی، آیت اله؛ مدینه خسروجردی؛ حمید رستگاری (۱۳۹۸). سطح بندی ...
  • https://doi.org/۱۰.۲۲۱۱۱/gdij.۲۰۱۹.۴۸۸۷میرزایی خلیل آبادی، حمیدرضا؛ امیرحسین چیذری (۱۳۸۳). تعیین کارایی فنی ...
  • https://www.magiran.com/magazine/۱۰۴۸مطیعی لنگرودی، سید حسن؛ مجتبی قدیری معصوم؛ محمدرضا رضوانی؛ عبدالحمید ...
  • https://jhgr.ut.ac.ir/issue_۱۱۶۸۱_۳۹۰۹.htmlمحدث حسینی، سید احمد (۱۳۹۰). بررسی ایجاد اشتغال با توجه ...
  • https://www.magiran.com/magazine/۶۱۹۹منصوری، مریم (۱۳۸۸). نقش و جایگاه کشاورزی در توسعه روستایی ...
  • محمدی ثمری، ذکریا؛ مصطفی احمدوند؛ صدیقه قاسمی(۱۳۹۲). ایستارهای شالیکاران پیرامون ...
  • https://dorl.net/dor/۲۰.۱۰۰۱.۱.۲۰۰۸۱۷۵۸.۱۳۹۲.۹.۲.۶.۸نوری زمان آبادی، سید هدایت اله؛ عباس امینی فسخودی (۱۳۸۶). ...
  • تغییر الگوی کشت و اثرات آن بر ساختار اقتصاد پایدار (مطالعه موردی: نواحی روستایی استان گیلان) [مقاله ژورنالی]
  • https://doi.org/۱۰.۲۲۱۲۶/ges.۲۰۲۲.۷۴۳۲.۲۴۹۸References Ahmadi, A., Niknam, S. & Ghadermarzi, H (۲۰۱۴). The Evaluation ...
  • https://scholar.google.com/scholar?hl=en&asBezemer,D.Headey, D (۲۰۰۷). Griculture, development, andurbanbias. Worlddevelopment www.elsevier.com. Volume ۳۶, ...
  • https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S۰۳۰۵۷۵۰X۰۸۰۰۰۶۶۱Bhutiani, R., & Ahamad, F (۲۰۱۹). A case study on ...
  • Chaudhry, M. A (۲۰۰۷). Introduction Managing agriculture and rural development ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۱۱۱/j.۱۴۷۷-۸۹۴۷.۲۰۰۷.۰۰۱۶۵.xCui, X (۲۰۲۰). Climate change and adaptation in agriculture: Evidence ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۱۶/j.jeem.۲۰۲۰.۱۰۲۳۰۶Cui, Z., Yan, B., Gao, Y., Wu, B., Wang, Y., ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۱۶/j.ocsci.۲۰۲۲.۰۲.۰۰۶Gbetibouo, G. A., & Hassan, R. M (۲۰۰۵). Measuring the ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۱۶/j.gloplacha.۲۰۰۴.۱۰.۰۰۹Hare, D. M (۱۹۹۲). Rural non-agricultural employment, earnings, and income: ...
  • Kumar,P.,& Jeganathan, C (۲۰۱۷). Monitoring Horizontal and Vertical Cropping and ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۰۷/s۱۲۵۲۴-۰۱۶-۰۶۱۴-۱Laskookalayeh, S. S., Najafabadi, M. M., & Shahnazari, A (۲۰۲۲). ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۱۶/j.jclepro.۲۰۲۲.۱۳۱۲۷۷Le Tourneau, F., Marchand, G., Greissing, A., Nasuti, S., Droulers, ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۹۸/rstb.۲۰۱۲.۰۴۷۵Le Tourneau, F., Marchand, G., Greissing, A., Nasuti, S., Droulers, ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۰۷/s۱۱۶۲۵-۰۱۳-۰۲۰۰-۱Mujtaba, A., Nabi, G., Masood, M., Iqbal, M., Asfahan, H. ...
  • https://doi.org/۱۰.۳۳۹۰/agriculture۱۲۰۵۰۷۰۸Molua, E. L (۲۰۰۷). The economic impact of climate change ...
  • https://papers.ssrn.com/sol۳/papers.cfm?abstract_id=۱۰۱۶۲۶۰Mahesh, R (۱۹۹۹). Causes and consequences of change in cropping ...
  • Pawlak, K., & Kołodziejczak, M (۲۰۲۰). The role of agriculture ...
  • https://doi.org/۱۰.۳۳۹۰/su۱۲۱۳۵۴۸۸Rahmani, J., & Danesh-Yazdi, M (۲۰۲۲). Quantifying the impacts of ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۱۶/j.agwat.۲۰۲۲.۱۰۷۷۴۹Rasul, G., & Thapa, G. B (۲۰۰۳). Shifting cultivation in ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۰۲/ldr.۵۷۰Sharma, M. P., Yadav, K., Prawasi, R. & Kaur, K. ...
  • https://citeseerx.ist.psu.edu/documentTeisman, G., van Buuren, A., Edelenbos, J., Warner, J (۲۰۱۳). ...
  • DOI: ۱۰.۷۵۶۴/۱۲-IJWG۴ Werkheiser, I., Piso, Z (۲۰۱۵). People work to sustain ...
  • https://ascelibrary.org/doi/abs/۱۰.۱۰۶۱/(ASCE)WR.۱۹۴۳-۵۴۵۲.۰۰۰۰۵۲۶Xu, C., Li, Y., Hu, X., Zang, Q., Zhuang, H., ...
  • https://doi.org/۱۰.۳۳۹۰/agriculture۱۲۰۱۰۱۲۱Yazdanpanah, M., Forouzani, M.,Zobeidi, T (۲۰۱۵). A typology of Iranian ...
  • Zhang, M., Liang, G., Ren, S., Li, L., Li, C., ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۱۶/j.geoderma.۲۰۲۲.۱۱۶۲۳۷Zeller, M (۲۰۰۶). Rural Development Theory and Policy. Germany: University ...
  • نمایش کامل مراجع