لغزشهاى زمین و اثرات مخرب آن نمونه موردی سد شهید پارساى سرایان

به طور کلی یکی از مسایلی که بعد از ساخت سدها ممکن است مشکلاتی در بهره برداری بهینه و مورد نظر از این سازه ها ایجادنماید، وقوع لغزش در دامنه های در بر گیرنده مخزن یا رودخانه بالا دست سدهاست. این پدیده بسته به میزان گستردگی آن وشرایط مختلف موجود در منطقه، خسارات گوناگونی را سبب می شود. نوسان سطح آب در مخزن سد شهید پارسا سبب تحریک و حرکت زمین لغزش های زیادی در مخزن این سد شد ه است. وقوع این پدیده باعث ورود حجم زیادی از نهشته های رسوبیبصورت مستقیم و مقدار قابل توجهی رسوبات در اثر فرسایش پذیری توده های لغزشی و حمل آنها توسط آب به داخل مخزن شده است. با تکرار این پدیده در آینده نیز حجم مفید مخزن سد تا حد زیادی کاهش خواهد یافت. در ضمن اثرات زیست محیطی آن نیز قابل توجه خواهد بود. بی شک اقدامات متناسب در این مورد باعث کاهش خسارات ناشی از این پدیده خواهد شد. ایران با توپوگرافی عمدتا کوهستانی فعالیت زمین ساختی و لرزه خیزی زیاد عمده شرایط طبیعی را برای ایجاد طیف وسیعی از زمین لغزش ها داراست در بسیاری از موارد عوامل تکتونیکی و به تبع آن عوامل ژئوتکنیکی نقش اساسی در ایجاد و ادامه زمین لغزش را دارند در پروژه های بزرگ و پرهزینه به دلیل اثرگذاری زمین لغزش برطرح مطالعه این پارامتر لازم به نظر می رسد لذا دراین مقاله به بررسی زمین لغزش ها علل ایجاد و تاثیر آنها بر پایداری سد پرداخته شده است دراین پژوهش ویژگیهای توده متحرک و شکل سطح گسیختگی عامل طبقه بندی لغزش ها در نظر گرفته شده و براین اساس انواع لغزش های دامنه ای به صورت لغزش انتقالی ساده لغزش مسطوی در سنگ و لغزش واریزه ای درمنطقه نمایان است