تحلیل موانع و مشکلات توسعه کارآفرینی در نواحی روستایی (نمونه موردی: نواحی روستایی شهرستان تویسرکان)

توسعه کارآفرینی و خوداشتغالی در نواحی روستایی نیازمند فراهم بودن و ایجاد بسترهایی است که بتوانند موجب ایجاد یک اکوسیستم مطلوب و حمایت کننده توسعه کارآفرینی و موفقیت کارآفرینان شوند. بر این مبنا، پژوهش کاربردی حاضر که دارای ماهیتی آمیخته (کمی-کیفی) بوده و با روشی توصیفی-تحلیلی انجام گرفته، سعی در آسیبشناسی وضع موجود توسعه کارآفرینی در نواحی روستایی شهرستان تویسرکان استان همدان دارد. گردآوری دادهها در بخش نظری با بهرهگیری از مطالعات اسنادی و در بخش عملی مبتنی بر پیمایش میدانی با بهرهگیری از ابزارهای مصاحبه و پرسشنامه بوده است. جامعه آماری پژوهش را مسئولان توسعهای، مدیران و آگاهان محلی و متخصصان علمی در منطقه دربرمیگیرند که به شیوه هدفمند و روش گلوله برفی در هر دو بخش کیفی و کمی، در ابتدا، ۱۹ نفر به عنوان گروه دلفی، شناسایی و مورد مصاحبه نیمهساختارمند قرارگرفته و سپس، یافتههای حاصل از مصاحبهها درجهت تایید و تعمیم در قالب پرسشنامه در اختیار ۳۵ نفر دیگر از اعضای این گروهها قرار داده شد. تجزیه وتحلیل مصاحبهها در بخش کیفی در راستای دستیابی به عوامل علی، مداخلهای و زمینهای شکلدهنده وضعیت موجود اکوسیستم کارآفرینی و راهبردهای اتخاذی فعالان اقتصادی و نتایج اقتصادی و اجتماعی شکل گرفته در سطح منطقه با بهرهگیری از تکنیک دادهبنیاد و در بخش کمی با بهرهگیری از آزمون تحلیل مسیر صورت پذیرفت که بر این اساس یافتههای حاصل نشان دادند که ۷۲ چالش و مانع در قالب مولفههای اصلی ضعف در مدیریت، سیاستگذاری و برنامهریزی توسعهای (موثرترین مولفه)؛ نامناسب بودن محیط کسب وکار؛ ضعف در تامین در زیرساخت ها، خدمات و امکانات مورد نیاز؛ ضعف های بازاریابی، فروش و موانع فنی و عملی؛ موانع اجتماعی و فرهنگی؛ محدودیت های آموزشی و ترویجی؛ ضعف منابع مالی؛ ضعف در باورهای ذهنی و رفتاری روستاییان و مشتمل بر دو بعد اصلی ضعفها و نارساییهای مرتبط با عوامل محیطی و عوامل فردی و شخصیتی موثر بر خوداشتغالی و کارآفرینی؛ به عنوان عوامل علی بازدارنده در راستای توسعه کارآفرینی و موفقیت کارآفرینان در منطقه مورد مطالعه، اثرگذار هستند. در همین راستا، عوامل مداخلهای و زمینهای؛ راهبردهای اتخاذی و نتایج حاصل از عوامل علی شناسایی شده بر اکوسیستم کارآفرینی منطقه مورد مطالعه نیز شناسایی شدند.