بررسی میزان شیوع سل و HIV در زندانیان شهرستان ساری در سال های ۷۷-۱۳۷۶

سابقه و هدف: سل یک بیماری عفونی مزمن با تظاهرات مختلف و سیر تدریجی است و هنوز هم مشکل اصلی بهداشتی و یکی از علل مرگ و میر در جهان محسوب می شود. به طوری که ۳/۱ جمعیت دنیا با عفونت سلی برخورد داشته، سالیانه ۱۰-۸ میلیون مورد جدید به آن اضافه شده و هرساله ۳-۲ میلیون نفر به علت بیماری سل فوت می شوند. با شیوع بیماری ایدز در جوامع امروز به نظر می رسد که آلودگی به سل با شدت بیشتری خود را نشان می دهد. تخمین زده می شود که در سطح جهان بیش از ۳۰ میلیون آلوده به HIV وجود داشته که از این جمعیت حدود ۶/۵ میلیون نفر به سل نیز آلوده می باشند.با توجه به این که شیوع بیماری سل و HIV در محیط های پرجمعیت مخصوصا زندان بیشتر گزارش شده است تحقیق حاضر با هدف تعیین میزان شیوع بیماری سل و ایدز در زندانیان شهر ساری طراحی و انجام گرفت.مواد و روش ها: در این تحقیق با استفاده سرنگ انسولین و PPD پنج واحدی توسط افراد مجرب بر روی ۶۵۰ زندانی تست فوق به عمل آمده و نتایج تست PPD بعد از ۷۲-۴۸ ساعت مورد بررسی قرار گرفت.افرادی که دارای اندوراسیون بیش از ۵ میلی متر بودند به عنوان PPD مثبت تلقی شدند. از افراد فوق و همچنین کسانی که دارای علایم تب، لاغر شدن، سرفه حداقل به مدت سه هفته و بی اشتهایی بوده اند نمونه گیری از خلط صبحگاهی و ناشتا به عمل آمده است.نمونه های خلط در محیط کشت لون استاین جانسون به روش خطی کشت داده و درانکوباتور در دمای ۳۷ درجه سانتی گراد به مدت ۳ هفته تا ۲ ماه قرار داده شدند. همچنین از نمونه های فوق لام تهیه و رنگ آمیزی ذیل نلسون انجام شد. از این افراد با استفاده از سرنگ به میزان cc۵ خون تهیه کرده و سپس این نمونه جهت انجام تست HIV به روش الیزا به سازمان انتقال خون منتقل شد.نتایج:از مجموع ۶۵۰ زندانی که تست PPD انجام شد حدود ۸۳ نفر ۶۲/۱۲ درصد از آنها دارای اندوراسیون بیش از ۱۰ میلی متر و ۴۵ نفر ۹۲/۶ درصد دارای اندوراسیون ۱۰-۵ میلی متر و بقیه کمتر از ۵ میلی متر بوده اند.از مجموع ۳۰۰ نفر که نمونه گیری خلط و خون از آنها بعمل آمده پس از کشت و تست های لازم فقط سه نفر (۱ درصد) از نظر باسیل اسیدفاست مثبت بوده و همه نمونه ها از نظر HIV منفی بوده است.استنتاج: درصد پایین شیوع آلودگی در زندان مورد مطالعه که حکایت از رعایت مقررات بهداشتی در این زندانها می کند نشان می دهد با دقت در اصول بهداشتی می توان حتی در مرکز پرجمعیتی مثل زندانها شیوع بیماری سل را کنترل کرد.