بررسی میزان متابولیت های ادراری ترکیبات آلی فرار و عوامل مرتبط با آن در کارگران شاغل در صنعت پتروشیمی در سال۱۳۹۱

سابقه و هدف: پایش بیولوژیکی برای کارگران در معرض حلال های شیمیایی، مکمل پایش محیطی می باشد و می تواند در ارزیابی ریسک بهداشتی مواجهه با ترکیبات سمی مفید و کارآمد واقع شود. هدف از این مطالعه پایش محیطی و بیولوژیکی مواجهه کارگران با ترکیبات آلی فرار در صنعت پتروشیمی می باشد. مواد و روش ها: این مطالعه از نوع توصیفی و به روش مقطعی می باشد. نمونه های هواو ادرار از ۱۰۴ کارگرشاغل در مجتمع های پتروشیمی جمع آوری گردید. به منظور تعیین غلظت ترکیبات بنزن، تولوئن، ایزومرهای گزیلن، فنول و متیل اتیل کتون، در هوای استنشاقی افرادبر اساس روش ۲۵۴۹NIOSHاز هوای تنفسی آن ها نمونه برداری و تجزیه شد. به منظور تعیین غلظت متابولیت ادراری ترکیبات مورد بررسینمونه های ادرار با استفاده از دستگاه های گاز کروماتوگرافی مایع با عملکرد بالا و گاز کروماتوگرافی تجزیه شدند. مقدار کراتینین ادراری توسط دستگاه اسپکتروفتومتر UV-VIS اندازه گیری شد. در این پژوهش از نرم افزار آماری SPSS۱۶ و آزمون های t گرسیون خطی استفاده گردید. یافته ها: میانگین غلظت بنزن، تولوئن، ارتو و متا گزیلن، پارا گزیلن، فنول و متیل اتیل کتون هوای تنفسی به ترتیب برابر با۱۹۲/۱،۳۰۰/۱، ۹۷/۱، ۲۹۰/۲، ۰۱۱۶/۰و ۲۴۳/۲پی پی ام بود. میانگین غلظت ترانس ترانس موکونیک اسید، هیپوریک اسید، ۲و۳ متیل هیپوریک اسید، ۴متیل هیپوریک اسید و فنول ادراری به ترتیب ۱۴۳۱ میکروگرم بر گرم کراتینین، ۳۹۴۹/۰، ۴۴۴۴/۰، ۱۴۸۳/۰ گرم بر گرم کراتینین و ۵۸۵۰/۰میلی گرم بر گرم کراتینین و غلظت متیل اتیل کتون ادراری برابر با ۱۵۴/۰ میلی گرم بر لیتر بود. بین غلظت ترکیبات آلی فرار در هوا و متابولیت ادراری آن ها ارتباط خطی و مستقیم وجود داشت (۰۵/۰>P).نتایج نشان داد که با افزایش ساعت کار هفتگی، میانگین غلظت دفع ادراری ترانس، ترانس- موکونیک اسید، ایزومرهای متیل هیپوریک اسید و فنول افزایش می یابد(۰۵/۰>P). استنتاج: میانگین غلظت بنزن هوای تنفسی، ترانس و ترانس- موکونیک اسید ادراری از استاندارد تعیین شده توسط مرکز سلامت محیط و کار کشورو مجمع دولتی متخصصین بهداشت صنعتی آمریکا بیش تر بود و غلظت دیگر ترکیبات مورد بررسی کم تر ازحدود استاندارد تعیین شده توسط همین سازمان ها بود. نتایج حاکی از این است که مصرف سیگار موجب افزایش میزان دفع ادراری تمامی متابولیت ها به جز هیپوریک اسید می شود.