ایران و نظم بین المللی جدید در پرتو وضعیت سه گانه سازنده، مخالف و پذیرنده

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 119

فایل این مقاله در 34 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_IPSAJ-18-2_001

تاریخ نمایه سازی: 2 آبان 1402

چکیده مقاله:

دوران گذار در نظم بین المللی دورانی یکسره در چالش یا صرف فرصت برای کشورهایی با سطوح متفاوت قدرت نیست. این دوران بسته به هوشمندی رهبران و تصمیم گیران کشورها در تدوین هوشمندانه استراتژی کلان یا غفلت از این امر می تواند سرشار از فرصت برای ارتقای جایگاه یا افول آن کشور در مناسبات بین المللی باشد. این مقاله به دنبال بازشناسی نقشهای مختلف کنشگران دولتی در نظم بینالمللی درحال تغییر است. نویسندگان ضمن مفهومپردازی و تدقیق مفهومی نظم بینالمللی، برآنند که کنشگران دولتی به سه دسته سازنده نظم، مخالف نظم و پذیرنده نظم تقسیم میشوند. در این میان نقطه ادعایی مقاله این است که یک دولت در هر سطحی از قدرت باشد می تواند با در پیش گرفتن الزاماتی استراتژیک در یک یا چند بعد از نظم درحال تغییر، نقش سازنده ایفا کند. بدیهی است در جهان دائم متحول و پویای مناسبات چندسطحی دولت ها، پذیرفتن هر نقش، الزامات داخلی و ساختاری را بر یک کشور ضروری می سازد. در این میان، جمهوری اسلامی ایران با پذیرش هریک از موقعیت های فوق در نظم درحال تغییر بین المللی، باید بایسته ها و الزاماتی را در حوزه تدوین و اجرای استراتژی درپیش بگیرد. در این مقاله با اتکا به صورت بندی وضعیت نظم درحال گذار بین المللی از نگاه آیت الله خامنه ای به عنوان تصمیم گیر کلیدی ایران امروز، بعد از طراحی چهارچوب مفهومی دوران گذار، به این پرسش اساسی پاسخ داده است که الگوی کلیدی بایسته های کلان ایران در انتخاب نقش سازنده نظم بین المللی و استراتژی متناسب با این نقش، در سه دسته «مولفه بنیادین نقش آفرینی»، «پیش شرط اثرگذاری» و «الزامات شناختی» چگونه تببین شدنی است؟ برای پاسخ به این پرسش، پژوهش حاضر نوعی پژوهش نظری کاربردی به حساب می آید که با بهره گیری از توصیف، تبیین و تحلیل منطقی منابع کتابخانه ای، واکاوی نظری و تجربی مسئله و مصداق پژوهش را دنبال کرده است. منابع کتابخانه ای با رویکردی انتقادی فیش برداری شده و در خدمت طرح مفهومی تازه برای بایسته های جمهوری اسلامی ایران است.

نویسندگان

علی اسمعیلی اردکانی

عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی

مهدی میرمحمدی

دکتری روابط بین الملل از دانشگاه تهران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • اسمعیلی اردکانی، علی (۱۳۹۹). روابط بین الملل در ایران: از ...
  • پژوهشکده مطالعات راهبردی (۱۳۹۹). سالنمای امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران، ...
  • پژوهشکده مطالعات راهبردی (۱۴۰۰). سالنمای امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران، ...
  • پژوهشکده مطالعات راهبردی (۱۴۰۲). سالنمای امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران، ...
  • چوکری، نازلی (۱۳۹۹). سیاست سایبری، ترجمه محمدناصر طاهریزاده و قاسم ...
  • خامنهای، سیدعلی (۱۱/۸/۱۴۰۱). بیانات در دیدار با دانش آموزان؛https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=۵۱۲۵۹خامنهای، سیدعلی ...
  • خسروی، علیرضا و اسدی، علیاکبر (۱۴۰۲). نظم بینالمللی و سناریوهای ...
  • رسولی ثانیآبادی، الهام (۱۴۰۰). نظریه، فرانظریه و مفاهیم در روابط ...
  • کوپچان، چارلز و وینجا موری، لسلی (۱۴۰۲). ساماندهی جهان: نظم ...
  • مشیرزاده، حمیرا (۱۳۸۴). تحول در نظریههای روابط بین الملل، تهران: ...
  • والتز، کنت نیل (۱۳۹۴). نظریه سیاست بین الملل، ترجمه روح ...
  • Fazal, T. M. (۲۰۱۱). State death. In State Death. Princeton ...
  • Feng, H., & He, K. (۲۰۲۰). China’s Challenges and International ...
  • Gilpin, R. (۱۹۸۱). War and Change in World Politics. Cambridge ...
  • Goh E (۲۰۱۳). The Struggle for Order: Hegemony, Hierarchy, and ...
  • Gould, Harry (۲۰۱۷). The Art of world making: Nicholas Onuf ...
  • Groitl, G. (۲۰۲۳). Enduring Rivals: The Return of Great Power ...
  • He, K., & Feng, H. (۲۰۲۳). International Order Transition and ...
  • Ikenberry GJ (۲۰۰۱). After Victory: Institutions, Strategic Restraint, and the ...
  • Ikenberry, G. J. (۲۰۲۰). A World Safe for Democracy: Liberal ...
  • Keohane RO (۱۹۸۰). The Theory of Hegemonic Stability and Changes ...
  • King, A. (۲۰۲۲). Power, Shared Ideas and Order Transition: China, ...
  • Lascurettes, Kyle M. (۲۰۲۰). Orders of Exclusion: Great Powers and ...
  • McKeil, A. (۲۰۲۳). Order Without Victory: International Order Theory Before ...
  • Mearsheimer, John J (۲۰۱۹). Bound to Fail the Rise and ...
  • Onuf, Nicholas Greenwood (۲۰۱۳). Making Sense, Making Worlds: Constructivism in ...
  • Ruggie J. G (۱۹۸۲). International Regimes, Transactions, and Change: Embedded ...
  • Sørensen, G. (۲۰۰۶). What kind of world order? The International ...
  • Xuetong, Yan. (۲۰۱۹). Leadership and the Rise of Great Powers. ...
  • نمایش کامل مراجع