برهمکنش ژنوتیپ × سن گیاهچه برای عملکرد و اجزای عملکرد ریزغده های سیب زمینی در سامانه هواکشت

به منظور بررسی اثر ژنوتیپ، سن گیاهچه و بر همکنش آنها بر عملکرد و اجزای عملکرد ریزغده­های تولیدی سیب­زمینی در سامانه هواکشت، این پژوهش در سال ۱۳۹۳ در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اردبیل و شرکت بهپرور سبلان اردبیل به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار انجام شد. کلون­های امیدبخش ۲-۳۹۷۰۹۷ -Cو ۱-۳۹۷۰۸۱- Cو دو رقم آگریا و Caesar به عنوان عامل اول و سه سن گیاهچه (۳۰، ۴۰ و ۵۰ روزه) به عنوان عامل دوم درنظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که غده­زایی و رشد ریزغده­ها در سامانه هواکشت با تاخیر همراه بود. اثر سن گیاهچه، در مقایسه با اثر ژنوتیپ، تاثیر بیشتر و معنی داری بر عملکرد و اجزای عملکرد ریزغده داشت. بررسی برهمکنش ژنوتیپ × سن گیاهچه نشان داد که واکنش­ ژنوتیپ­ها برای عملکرد و اجزای عملکرد ریزغده، به استثنای میانگین وزن ریزغده، در سنین مختلف گیاهچه به طور معنی­داری متفاوت بود. کلون ۱-۳۹۷۰۸۱- Cبا سن گیاهچه ۳۰ روزه بیشترین تعداد ریزغده در بوته (میانگین ۵۷/۳ریزغده در بوته) را تولید کرد. مناسبترین سن گیاهچه برای رقم Caesar و کلون ۲-۳۹۷۰۹۷ C-جهت انتقال به محیط هواکشت ۴۰ روزه بود که به ترتیب دارای میانگین ۵۵/۵۷ و ۵۴/۵۳ ریزغده در بوته بودند. برای کلون۲-۳۹۷۰۹۷- C از نظر تعداد ریزغده در بوته بین سن گیاهچه ۳۰ و ۴۰ روزه تفاوت معنی­داری وجود نداشت. رقم آگریا در سن گیاهچه ۴۰ روزه با میانگین ۴۵/۷ریزغده در بوته بود. کلون های ۱-۳۹۷۰۸-C-۳۹۷۰۹۷-۲ ،C، و ارقام آگریا و Caesar به ترتیب ۱۲۰۳، ۱۲۳۵، ۱۱۱۳ و  ۱۲۲۳ ریزغده در متر مربع داشتند. تجزیه رگرسیون گام به گام پیش­رونده نشان داد که میانگین وزن ریزغده و وزن ریزغده در بوته در انتخاب ژنوتیپ مناسب برای تولید تعداد ریزغده بالا از اهمیت ویژه­ای برخوردار بود. اثر میانگین وزن ریزغده و ارتفاع بوته برروی تعداد ریزغده در بوته منفی بود. نتایج این پژوهش نشان داد که تولید ریزغده برای ژنوتیپ های سیب زمینی مورد مطالعه بیشتر تحت تاثیر سن گیاهچه بود. سن گیاهچه سیب­زمینی بین ۳۰ الی ۴۰ روزه برای انتقال به سامانه هواکشت مناسب تعیین شد.