تاثیر آموزش های تغذیه و بهداشت به زنان عشایری در سلامت ایل و نقش زنان عشایری در گسترش فرهنگ تغذیه و بهداشت

سابقه و هدف: در سال های اخیر، وضعیت تغذیه خوب به عنوان یک شاخص توسعه و زنان به عنوان پرورش دهندگان نسل بعد در جامعه از اهمیت ویژه ای برخوردار هستند، از این رو در کشورهای در حال رشد، آموزش تغذیه در توسعه اقتصادی و ملی مورد توجه برنامه ریزان بهداشتی، اقتصادی و اجتماعی قرار گرفته است.مواد و روش ها: با همکاری دختران با سواد داوطلب و معلمین عشایری به مدت یک سال، برنامه آموزشی مدونی با محتوای مبانی بهداشت و تغذیه در خانواده های مورد مطالعه به اجرا در آمد. جامعه مورد مطالعه ۱۴۱خانوار از طایفه های ایل قشقایی است که به طور تصادفی به نسبت جمعیت از این طایفه ها انتخاب شده اند. اطلاعات با استفاده از روش مشاهده مستقیم، ثبت و مطالعه گردید.یافته ها: میانگین انرژی لازم برای انجام کارهایی که فقط زنان به عهده دارند۱۲۷۰ کالری، و سهم زنان در کارهایی که زن و مرد با مشارکت هم انجام می دهند۷۹۰ کالری، و میانگین انرژی لازم برای کارهایی که منحصرا مردان انجام می دهند ۸۳۰ کالری بود. مصرف کالری سرانه خانوار با «پرسشنامه ۲۴ ساعت یاد آمد خوراک»، ۳۰۵۴ کالری برآورد گردید.سرانه مصرف مردان ۳۳۰۰ کالری، زنان ۱۵۰۰ کالری و سایر اعضا ،۱۸۶۰ کالری تعیین شد و مقدار قابل توجهی از سبد غذایی آن ها، سهم مرغ ها و سگ های ایل می شد. درصد سوء تغذیه کودکان زیر ۶ سال عشایر مورد مطالعه، قبل و بعد از مداخله آموزشی، اختلاف معنی داری را نشان می دهد (p<۰.۰۵). گرچه هنوز از درصد کودکان دچار سوء تغذیه استان فارس بیش تر است.استنتاج: مردان به دلیل محدود شدن کار چوپانی، کارگری، مدیریت طایفه و تیره، کشیک شبانه، شکار و داد و ستد از طرفی و بالا بودن سهم مردان و مهمان ها از سهم غذای روزانه خانوار، افزایش وزن و زنان به دلیل کاهش درآمد و افزایش تلاش برای تامین حداقل نیاز فرزندان، انرژی بیش تری مصرف می کنند و کاهش وزن دارند.آموزش دادن زنان و دختران باسواد و داوطلب عشایری در موضوعات بهداشتی و فرهنگی برای جبران عقب ماندگی جامعه ایلی از توسعه فرهنگی و بهداشتی امری ضروری است که باید بیش تر از گذشته مورد توجه مسوولان محترم کشور قرار بگیرد.