مفهوم شناسی ترکیبهای همسو با «هکذا نزلت» و شبهه تحریف قرآن

در تعدادی از روایات آیهای از قرآن توسط معصوم قرائت شده و نکتهای به آن ضمیمه شده است که جزء آیه نیست و تعبیری چون «هکذا نزلت» یا «والله هکذا نزل بها جبرئیل† علی محمدˆ» یا «نزل جبرئیل† بهذه الآیه هکذا» و شبیه این تعابیر آمده است. با ملاحظه ابتدایی این احادیث و اینگونه تعابیر چنین به ذهن میآید که مضمون آنها وقوع گونهای تحریف در برخی آیات قرآن کریم است در حالی که با نگاه عمیق و مفهومشناسی دقیق این روایات معلوم میشود برداشت تحریف از این روایات نادرست بوده و این روایات در پی بیان نکتهای ظریف هستند و آن این که بخش ضمیمه شده به آیه تفسیر و تطبیق آیه است و حضرت با گفتن تعابیری چون «والله هکذا نزل بها جبرئیل† علی محمدˆ» در پی آن است که به مخاطب تفهیم کند این تفسیر را من از جانب خود نمیگویم بلکه تفسیری است وحیانی و نازل شده از طرف باری تعالی اما نه به عنوان قرآن بلکه به عنوان تف سیر و تاویل آن. قرائن و شواهدی گواه بر این فهم از روایات است. در این نوشتار به مفهومشناسی این روایات و بررسی سندی آنها پرداخته شده است.