جایگاه وقف و خیرات در نهادهای علمی و آموزشی کرمان در عصر قاجار

در عصر قاجار بعد از آنکه شهر کرمان بر اثر حمله آقامحمدخان قاجار دچار تخریب و افول گردید. حاکمان بعدی این شهر سعی در بازسازی و احیاء رونق دوباره شهر نمودند. وقف و خیرات نیز عاملی است که همواره می توانست در خدمت رونق حیات شهری موثر باشد. از سوی دیگر در شهر کرمان جریانهای دینی و فکری فرهنگی مختلفی وجود داشت که به سهم خویش سعی در رونق حیات شهری کرمان داشتند. باتوجه به پیشینه فرهنگی و علمی شهر کرمان، رونق دوباره و ایجاد مراکز علمی و فرهنگی یکی از ابعادی است که جریان های مختلف سعی در رونق دادن به آن داشتند. با توجه به این شرایط، این جستار به دنبال پاسخ به این پرسش می باشد که خیرین و واقفین موثر در در رونق علمی و فرهنگی شهر کرمان عمدتا متعلق به کدام پایگاه می باشند؟ یافته های این پژوهش نشان می دهد که گروههای وابسته به حاکمیت سهم بیشتری در وقفیات و خیرات علمی و فرهنگی داشته اند از سوی دیگر شکل گیری جریان شیخیه در کرمان و وابستگی این جریان به حاکمیت باعث شد تا این جریان دینی نیز سهم فابل توجهی در موقوفات علمی و فرهنگی کرمان داشته باشد. این پژوهش تاریخی با استفاده از روش توصیفی تحلیلی و با تکیه بر مطالعات کتابخانه ای انجام گرفته است.