پژوهشی در عناصر و مولفه های زبان ادبی آثار خواجه عبدالله انصاری

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 65

فایل این مقاله در 21 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JLCR-12-2_001

تاریخ نمایه سازی: 3 آبان 1402

چکیده مقاله:

زبان ادبی یا زبان شاعرانه و بلاغی اصطلاحی است که گاهی در برابر زبان معمول روز مره و خودکار قرار می گیرد و گاهی در مقابل زبان علمی به کار می رود. زبان ادبی و شاعرانه؛ هرچند پدیده ای است درون نظام زبان، اما تعریف، ویژگی ها، اجزا و کارکردهایی خود ویژه و متفاوتی دارد. برجسته ترین ویژگی و عنصر زبان ادبی، واقعیت گریزی و بیان جهان های ممکن، ساختن و نشان دادن جهان های ناممکن، برخورداری از جوهره تخیل و خلاقیت، بهره مندی از عوامل زیبایی شناختی و هنجارگریزی تا دست یابی به انواع برجسته سازی و آشنایی زدایی است. هدف اصلی این پژوهش که به شیوه اسنادی توصیفی و تا اندازه ای تجزیه و تحلیل ادبی صورت می گیرد، مطالعه و بررسی آثار و متون یکی از عرفای قرن پنجم هجری؛ یعنی خواجه عبدالله انصاری، از چشم انداز زبان ادب و کشف عناصر و مولفه های زبان شاعرانه و بلاغی، پرداختن به مقوله های زبانی و زیبایی شناختی و سرانجام پیوستگی زبان ادبی با زبان عرفانی در آثار شیخ انصاری است. این پژوهش در پایان نیز به این نتیجه می رسد که هرچند شیخ الاسلام انصاری، عارف بزرگی است و غرض اصلی از خلق آثار، بیشتر تعلیم و آموزش، وعظ و خطابه، شرح و بیان آیات و احادیث برای مریدان، شاگردان و مخاطبان بوده است و اغلب سخنانش در مراحل جذبه، استغراق و سکر عرفانی جاری شده است، اما از بهره زیبایی شناختی آنها نیز غافل نبوده است و وجود همین عناصر و مولفه های زبان ادبی و پیوستگی آن با زبان عرفانی خواجه، باعث تفاوت در سبک ادبی شخصی او هم شده است.

نویسندگان

حافظ حاتمی

دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه پیام نور، ص.پ ۴۶۹۷- ۱۳۹۳۹، تهران، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • اجیه، تقی و آزاده، پوده (۱۳۹۳)، «سبک شناسی رسائل خواجه ...
  • انصاری، خواجه عبدالله (۱۳۴۹)، رسائل، تصحیح حسن وحید دستگردی، چ ...
  • (۱۳۷۵)، صد میدان، تصحیح و حواشی عبدالحی حبیبی، تهران، دنیای ...
  • (۱۳۶۲)، طبقات الصوفیه، تصحیح و حواشی عبدالحی حبیبی، به کوشش ...
  • (۱۳۹۶)، گزیده آثار پیر هرات، خواجه عبدالله انصاری، مقدمه و ...
  • (۱۳۸۶)، مناجات و الهی نامه، به کوشش و ویرایش کاظم ...
  • بصیری، محمد صادق (۱۳۸۸) «جادوی اندیشه و زبان ادبی رودکی»، ...
  • بهار، محمد تقی (۱۳۸۱)، سبک شناسی، ج ۲، تهران، زوار ...
  • جعفری، سمانه و محمد عالی زاده مرشت (۱۴۰۰) «تحلیل تفاوت ...
  • حجتی طباطبایی، افسانه (۱۳۹۲)، «اصول اساسی نوشتن»، ماهنامه رشد آموزش ...
  • حق شناس، علی محمد (۱۳۸۳)، «سه چهره یک هنر: نظم، ...
  • رجایی، محمد خلیل (۱۳۷۹)، معالم البلاغه در علم معانی و ...
  • روزبه، محمد رضا (۱۳۸۶)، ادبیات معاصر ایران (شعر)، چ ۳، ...
  • زارعی، راضیه (۱۳۹۵)، «بررسی و تطبیق جنبه های بلاغی صحیفه ...
  • روانشناسی زبان ادبی در آثار شاعران ایرانی [مقاله کنفرانسی]
  • شفیعی کدکنی، محمد رضا (۱۳۹۸)، رستاخیز کلمات (درس گفتارهایی درباره ...
  • (۱۳۹۴)، در هرگز و همیشه انسان (از میراث عرفانی خواجه ...
  • شمیسا، سیروس (۱۳۸۲)، سبک شناسی نثر، چ ۷، تهران، میترا ...
  • صفا، ذبیح الله (۱۳۸۴)، تاریخ ادبیات ایران، ج۱، چ ۲۴، ...
  • صفوی، کورش (۱۳۹۱)، آشنایی با زبان شناسی در مطالعات ادب ...
  • (۱۳۹۰)، از زبان شناسی به ادبیات، ج ۲، چ ۴، ...
  • عطار نیشابوری، شیخ فرید الدین (۱۳۷۰)، تذکره الاولیاء، تصحیح نیکلسون، ...
  • عقدایی، تورج (۱۳۹۳)، «تعامل زبان و معنا در رساله محبت ...
  • فتوحی، محمود (۱۳۹۳)، بلاغت تصویر، چ ۳، تهران، سخن ...
  • فیاضی، مریم سادات (۱۳۹۱)، «نقش زبان شناسی شناختی در مطالعات ...
  • ماهیار، عباس (۱۳۷۸)، عروض فارسی، چ ۴، تهران، قطره ...
  • مدرسی، فاطمه (۱۳۸۸)، «تاملی در زبان ادبی رودکی»، متن شناسی ...
  • میبدی، رشید الدین ابوالفضل (۱۳۴۴)، کشف الاسرار و عده الابرار، ...
  • نمایش کامل مراجع