نقد و بررسی مزارنویسی در تاریخ نگاری محلی ایران (از نیمه دوم سده هشتم تا نیمه دوم سده دوازدهم ه.ق)

سال انتشار: 1391
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 68

فایل این مقاله در 47 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_TUHIS-3-5_008

تاریخ نمایه سازی: 8 آبان 1402

چکیده مقاله:

چکیده تدوین دایرهالمعارف گونه مزارها را باید بخشی از تاریخ نگاری محلی با رویکردی مذهبی و فرهنگی دانست. از نظر تاریخ شهرنشینی، این گونه کتب از این جهت اهمیت داشته اند که وجود قبور عرفا، علما و اولیا، عاملی برای حفاظت شهر از آفات و بلیات انسانی، آسمانی و طبیعی بشمار می آمدند. آثار مزارنویسی در نکته مهم و قابل توجه این که تدوین عمده کتب مزارات در ایران از زمان روی کار آمدن تیموریان آغاز شده و قبل از آن ما کتب مستقل زیادی در مزارنویسی در تاریخ ایران نمی بینیم. این امر را بیشتر از همه باید معلول رشد تصوف در این دوره دانست. از نیمه دوم سده هفتم تا نیمه اول سده دوازدهم در مجموع نه کتاب به صورت مستقل درباره مزارات شهرهای، تبریز، شیراز، هرات، سمرقند، بخارا و کرمان تالیف شده است. مزارنویسان عمدتا گرایش عرفانی داشتند و اکثرا از علما، شعراء و عرفای زمان خود بودند و هدفشان راهنمایی زائران و شناساندن قبور امامان و فرزندان آن ها، آموزش آداب زیارت و پرهیز از اعمال ناروا در قبرستان ها، تقرب به ارواح طیبه و مشاهده مقدسه علمای دین و مشایخ، آشکار ساختن قدر و اعتبار و ارزش علما و مشایخ اسلام و اولیای بزرگ بوده است. اما توانسته اند به نوعی، بسیاری اخبار و روایات و اطلاعات درباره حیات فرهنگی، اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و مذهبی شهرها را ارائه دهند.

کلیدواژه ها:

واژه های کلیدی: مزارنویسی ، تاریخ نگاری محلی ، تیموریان ، صفویه

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آقا بزرگ طهرانی، شیخ محسن، ( ۱۴۰۳)،الذریعه الی تصانیف الشیعه، ...
  • ابن فندق، علی بن زید، (۱۳۶۱)، تاریخ بیهق، به تصحیح ...
  • اذکایی، پرویز، (زمستان ۱۳۸۴)، مزارات همدان، میراث جاویدان، ش ۵۱، ...
  • ، (پاییز ۱۳۵۴)، در آمدی بر مزار شناسی ایران، مردم ...
  • امین، سید محسن، (۱۴۰۳)، اعیان الشیعه، ج ۶، بیروت، دارالمتعارف ...
  • انوشه، حسن، (۱۳۷۶)، حافظ حسین کربلایی، دایره المعارف تشیع، ج ...
  • بارتلد، و .و، (۱۳۶۶)، ترکستان نامه، ترجمه کریم کشاورز، تهران، ...
  • جزائری، سید عبدالله، (۱۳۴۸)،تذکره شوشتر، تهران، انتشارات کتابخانه صدر.. ...
  • جعفری، جعفربن محمد، (۱۳۳۳)،تاریخ یزد، به ا هتمام ایرج افشار، ...
  • خواند میر، غیاث الدین بن همام الدین حسینی، ( ۱۳۷۲)، ...
  • ، ( ۱۳۵۳)، تاریخ حبیب السیر، زیر نظر دکتر محمد ...
  • حاکم نیشابوری، ابو عبد الله، (۱۳۷۵)،تاریخ نیشابور، ترجمه محمد بن ...
  • حجتی، حمیده، (۱۳۷۸)، روضه اطهار، دایره المعارف تشیع، ج ۷، ...
  • حشری تبریزی، ملا محمدامین، (۱۳۷۱)، روضه اطهار، به تصحیح و ...
  • دولت آبادی، عزیز، (تابستان ۱۳۴۵)، چند نکته در باره روضه ...
  • رحیم لو، یوسف، (بهار ۱۳۸۴)، سیر تاریخ نگاری ایالت فارس، ...
  • زنگنه، ابراهیم، (تابستان ۱۳۷۳)، مزارات ایران، مشکوه، ش ۴۳، صص۱۸۰-۱۹۵.. ...
  • سمرقندی، محمدبن عبدالجلیل، (۱۳۶۷)، قندیه (قندیه و سمریه)، به کوشش ...
  • شیرازی، معین الدین ابوالقاسم جنید، ( ۱۳۲۸)، شد الازار فی ...
  • ، (۱۳۲۰)، دیوان شعر، مقدمه سعید نفیسی، تهران، بی نا.. ...
  • شیرازی، عیسی بن جنید، (۱۳۶۴)، تذکره هزار مزار، به تصحیح ...
  • صفا، ذبیح الله، (۱۳۶۹)، تاریخ ادبیات ایران، ج۲/۳، تهران، انتشارات ...
  • کربلایی تبریزی، حافظ حسین، ( ۱۳۴۴)،روضات الجنان و جنات الجنان، ...
  • کاتب، احمد بن حسین، (۱۳۵۷)،تاریخ جدید یزد، بکوشش ایرج افشار، ...
  • گلچین معانی، احمد، (۱۳۶۳)، تاریخ تذکره های فارسی، ج۲، چاپ ...
  • محرابی کرمانی، سعید، (۱۳۳۰)، تذکره الاولیاء یا مزارات کرمان، به ...
  • مدرس، محمد علی، (بی تا)، ریحانه الادب، چاپ سوم، ج ...
  • مدیر شانه چی، کاظم، (۱۳۴۵)،مزارات خراسان، مشهد، انتشارات دانشگاه فردوسی ...
  • مستوفی بافقی، محمد مفید، (۱۳۴۰،۱۳۴۲)؛جامع مفیدی (جلد اول و سوم)، ...
  • میر انصاری، علی، (۱۳۸۹)، جنید شیرازی، دایره المعارف بزرگ اسلامی، ...
  • میر خواند، میر محمد بن سید برهان الدین خواندشاه، (۱۳۳۹)، ...
  • نفیسی، سعید، (۱۳۶۳)، تاریخ نظم و نثر در ایران، چاپ ...
  • واعظ، سید اصیل الدین عبدالله، (۱۳۵۱)، مقصد الاقبال و مرصد ...
  • ، (۱۳۴۴)، رساله مزارات هرات، به تصحیح فکری سلجوقی، کابل، ...
  • یوسفی فر، شهرام، (خرداد و تیر ۱۳۸۰)، تاریخ ملازاده، کتاب ...
  • نمایش کامل مراجع