فناوری شناسایی با فرکانس رادیویی در بخش جراحی

مقدمهبیماری ۶۵ ساله که به دلیل انجام عمل جراحی قلب بستری شده بود، پس از گذشت چند روز از عمل جراحی،  توسط کادر پزشکی بیمارستانی تخصصی در تهران، جلوی چشم خانواده نگرانش، مجددا به اتاق عمل رفت تا بر اساس معاینات انجام شده، مایع جمع شده در اطراف قلب و ریه اش تخلیه شود. آزمایشات و نمونه برداری مجدد نشان داد که اولین عمل جراحی به اشتباه برای بیمار انجام شده است، بیماری که باید در آن ساعت تحت عمل جراحی قرار می گرفت بیمار تخت کناری وی بوده است و پرسنل بیمارستان به اشتباه او را روی تخت اتاق عمل خوابانده اند(۱). در ایران آمار مدونی از میزان بروز خطاهای پزشکی در دست نیست اما انتشار اخباری مانند نمونه فوق نشان دهنده میزان وقوع بالای خطاهای پزشکی ناشی از عدم شناسایی صحیح بیماران می باشد. تقریبا ۲۵ درصد(۲) بیماران بستری به نوعی با یک خطای پزشکی روبه رو می شوند که بخشی از دلایل بروز این خطاها ناشی از عدم شناسایی صحیح بیماران است. (RFID) Radio Frequency Identification به معنای شناسایی از طریق فرکانس رادیویی است که یکی از اعضای مهم خانواده ی تجهیزات ثبت و شناسایی خودکار داده Automatic Identification and Data Capture(AIDC) است که بر پایه امواج الکترومغناطیسی عمل می کند(۳،۴). در یک سامانه RFID داده ها با ابزارهای ویژه ای بصورت خودکار استخراج و با استفاده از ابزار مناسب انتقال داده در زمان و مکان مورد انتظار در اختیار کاربر قرار می گیرد. RFID بعنوان یکی از ده فنآوری برتر دنیا در سال ۲۰۰۴-۲۰۰۵ میلادی شناخته شده است که بصورت همزمان کار مدیریت اطلاعات، شناسایی و ردیابی، احراز هویت و اتوماسیون فرآیندها را پوشش می دهد (۴). حالا اگر بیماران نیازمند جراحی در بیمارستان مچ بند RFID   داشته باشند که در برگیرنده اطلاعات مربوطه و تصویری دیجیتالی از  بیمار باشد عکس آنها این امکان را می دهد که گروه بالینی به راحتی دریابند که بر روی بیمار درست کار می کنند و درج الکترونیک این اطمینان خاطر را می دهد که آنها به روی پروسه درستی فعالیت دارند و اگر بیمار اشتباهی وارد اتاق عمل شود گروه پزشکی به طور اتوماتیک و بی درنگ متوجه این عدم تطابق و خطا می گردند(۵). در این رابطه نتایج پژوهشAguad  و همکارانش درباره «نحوه پیاده سازی فناوری شناسایی با فرکانس رادیویی به منظور مدیریت بخش های بیمارستانی جهت مقابله با عدم کارایی» در سال ۲۰۰۵ میلادی نشان داد که استفاده از این فناوری با توجه به پیچیدگی ها و چالش های دنیای امروز  می تواند در بالابردن کارایی بخش های پزشکی و کاهش خطاهای انسانی مفید باشد(۶). Cangialosi و همکارانش در پژوهش خود با عنوان «استفاده از فناوری شناسایی با فرکانس رادیویی برای درمان بیماران: فرصت ها و چالش ها» درسال ۲۰۰۷میلادی از پیاده سازی RFID در بیمارستان های مورد مطالعه ابراز رضایت نموده اند. نتایج مطالعه این  محققان نشان می دهد که این فنآوری گردش کار در بیمارستان را تسهیل نموده، حجم کار پرستاران و پرسنل را کاهش داده و موجب تعامل بهتر پزشک و پرستار با بیماران شده است (۷).   پژوهشLiu و همکارانش نشان داد که بکارگیری سیستم پایش پیشرفت بیمار مبتنی بر RFID قادر به مدیریت فرایند جراحی، مکان یابی بیمار، تشخیص هویت و مراقبت های پیرامون عمل جراحی می باشد. همچنین این سیستم بطور مداوم نظارت بر فرایند کاری را برای ارائه دهندگان مراقبت فراهم می کند و اطلاعات را در اختیار آن ها قرار می دهد تا از این طریق کارایی مدیریت را ارتقا دهد. این سیستم یک ابزار مدیریتی با ارزش برای برآورده کردن نیازهای ایمنی، کیفیت و کارایی در اتاق عمل وبخش های جراحی  می باشد(۸). بیمارستانNJ در هند نمونه ای از بکارگیری موفق RFID جهت شناسایی بیماران است که برای حفظ امنیت و مدیریت بخش کودکان و نوزادان از این فنآوری استفاده می کند(۹).نتیجه گیریعلت اصلی بسیاری از خطاهای پزشکی دسترسی ناکافی به اطلاعات در زمان تصمیم گیری و ارتباط ضعیف بین اعضا گروه مراقبت است، این امر در محلی مانند اتاق عمل که دسترسی به اطلاعات بموقع از وضعیت بیمار برای عملکرد دقیق گروه جراحی ضروری است، اهمیت پیدا می کند. فناوری RFID از جمله فنآوری هایی است که با ایجاد اطلاعات بموقع و درک کامل آن توسط گروه بهداشتی موجب کمک به این گروه در ارایه مراقبت های بهداشتی کارا و با کیفیت می شود. استفاده از فناوری RFID در بیمارستان ها و نظام سلامت تاثیر بسزایی در تسریع خدمات سلامت وکاهش برخی خطاها می گردد.