تفکر راهبردی و آینده پژوهی

اگر در گذشته رویکرد سنتی برنامه ریزی، راهبردی بر جوامع و سازمان ها حاکم بود، امروزه و پس از بروز پیچیدگی و تغییر مداوم به عنوان دو چهره غالب بر فضای عمومی، رویکرد نوین تفکر راهبردی در حال جایگزین شدن است. در این نوع رویکرد، آینده صرفا ادامه گذشته نیست که با رویکرد اکتشافی بتوان آن را شناخت و برای آن اهداف و برنامه های اجرایی تدوین کرد؛ بلکه آینده از رهگذر چشم اندازسازی و توجه به یادگیری و اجماع قابل تغییر است. اما این تغییر و تحول در آینده، نیازمند رویکرد خلاقانه براساس قصور جنگ آینده محتمل و سناریوسازی است. در این میان، آینده نگاری، بخشی از تفکر راهبردی است که تدوین راهبرد و برنامه ریزی راهبردی و سرانجام، اقدام را آگاهانه می سازد. در مقاله پیش رو، ابعاد مختلف و پیچیده این تغییر رویکرد به بحث گذاشته شده است.