مدل جامع کشوری ارزشیابی معاهده ی بین المللی کنترل دخانیات

مقدمه: افزایش روزافزون مصرف دخانیات در دنیا سبب شد تا سازمان جهانی بهداشت اولین معاهده ی سلامتی خود را با عنوان «معاهده ی بین المللی کنترل دخانیات (Framework Convention Tobacco Control یا FCTC)» در سال ۲۰۰۳ در خصوص دخانیات تدوین کند. کلیه ی امضاکنندگان از جمله ایران متعهد شدند که آن را طی ۳ سال به اجرا درآورند. این مطالعه جهت طراحی مدلی برای ارزشیابی اجرای این معاهده در ایران انجام شد.روش بررسی: این مطالعه یک مطالعه ی کیفی بود که در سال ۱۳۸۷ انجام گرفت و در آن با تعداد ۲۶۵ نفر از سیاست گذاران، افراد ذینفع و سایر افراد جامعه، مصاحبه به عمل آمد. پس از استخراج کدهای سطح اول و دوم و تبدیل آن ها به کدهای سطح سوم، مفاهیم اصلی مدل ارزشیابی به دست آمد.یافته ها: در مجموع ۷۲ کد سطح سوم جمع آوری شد و به دنبال آن مفاهیم در ۱۲ دسته ی کلی طبقه بندی شدند. سپس با بررسی نحوه ی تعامل این دسته ها با یکدیگر، مدل ارزشیابی طراحی گردید.نتیجه گیری: بر اساس مفاهیم و مدل به دست آمده، ارزشیابی اجرای این معاهده در ایران باید در سطوح مختلف و با در نظر گرفتن همه ی اهداف مرتبط با این مفاهیم انجام گیرد.واژه های کلیدی: ارزشیابی؛ مدل های نظری؛ استعمال دخانیات.