اسلام رسانه ای؛ رویکرد رسانه ها به اسلام در چارچوب نظریه پسااستعماری ادوارد سعید /نوشته: محمد تقی قزلسفلی، سیده آمنه میرخوشخو

چکیده با وجود آنکه نظریه ما بعد استعماری ریشه در آرای متفکران مشهوری چون گاندی، فرانتس فانون و رژی دبره دارد؛ اما تنها در اواخر دهه ۱۹۷۰ بود که با انتشار آثار ادوارد سعید، متفکر فلسطینی الاصل، عرصه جدیدی در زمینه مطالعات فرهنگی و سیاسی گشوده شد. یکی از این عرصه ها، خوانش مجدد رابطه میان غرب و جهان اسلام در ذیل نظریه مابعد استعماری بود. این مسئله در وضعیتی که در ظاهر کشورهای جهان سوم از استعمار مستقیم رها شده بودند، اهمیت قابل توجهی داشت. به همان ترتیب که در عرصه سیاسی و نظام بین الملل تب ایدئولوژی ها به ویژه کمونیسم فروکش می کرد و در مقابل، جنبش های فرو دست و اقلیت در تلاشی نو برای احراز جایگاه درخور بودند، ساخت نظریه سیاسی و فرهنگی با وام گیری از مباحث پسا ساخت گرا پسا مدرن، دچار دگردیسی جدی می شد. مفروضه مقاله حاضر آن است که بخش مهمی از آمریت غرب در ساحت فرهنگی از طریق نظام رسانه ای شکل گرفته است. این مقاله نشان می دهد کارکرد مجازی سازی رسانه ای چگونه به جای جهان اسلام سخن می گویند. از این رو، در برابر طرح این پرسش که چه کسانی به جای جهان اسلام به تولید گفتمان حقیقت مشغول هستند، ایده ” اسلام رسانه ای“ به مثابه صورتی از گفتمان آمریت غرب مورد واکاوی قرار خواهد گرفت. مقاله حاضر از روش توصیفی و تحلیلی استفاده کرده و در چارچوب نظریه پسا استعمارگرایی به نگارش در آمده است.