بسط منحنی های هاف برای پنج ایستگاه منتخب در شرق دریاچه ارومیه

در این مطالعه، با استفاده از آمار رگبارهای ثبت شده برای ۵۱۷ رویداد در ۵ ایستگاه عجب­شیر، آذرشهر، بناب، بستان­آباد و لیقوان (واقع درشرق دریاچه ارومیه)، منحنی­های­ هاف بسط داده شد. کل رویدادهای منتخب براساس مدت دوام رگبار در چهار کلاس متمایز به­شرح ۱- صفر تا دو ، ۲- دو تا شش، ۳- شش تا دوازده و ۴- بیش از دوازده ساعت دسته­بندی شدند. سپس منحنی­های هاف برای هر دسته به­ازای درصد احتمالات ۱۰ درصد، ۲۰ درصد، ... و ۹۰ درصد رسم گردید. ضمنا منحنی­های هاف برای کل رویدادها (بدون دسته­بندی) در هر ایستگاه نیز تهیه شد. در این مطالعه، از توزیع های آماری رایج در هیدرولوژی استفاده شد. همچنین، سه شاخص جدید که نشان­دهنده نسبت درصد عمق بارش از آغاز بارندگی تا پایان ۲۵ درصد، ۵۰ درصد و ۷۵ درصد زمان بارندگی منحنی هاف ۵۰ درصد به منحنی هاف ۹۰ درصد می­باشند، به­صورت S، I و Q تعریف شد. هیتوگراف رگبار طرح در هر ایستگاه برای کل رویدادها (بدون کلاس­بندی) برای منحنی هاف ۵۰ درصد به­دست آمد. مدل ریاضی منحنی­های هاف در فرم مدل لاجستیک بسط و پارامترهای آن تخمین زده شدند. نتایج حاکی از آن است که برای کلاس­های با مدت دوام کمتر از ۶ ساعت بخش قابل توجهی از بارش در چارک­های اول یا دوم زمانی رخ می­دهد. درحالیکه در بارش­های با مدت دوام بیش از ۶ ساعت بارش­ها با شدت کم آغاز شده و به­تدریج تا آخر بارندگی بر شدت آن­ها افزوده می­شود. همچنین نتایج نشان داد که روند تغییرات مقادیر شاخص­های S، I و Q به­صورت S>I>Q می­باشد. بر اساس نتایج حاصله، مدل لاجستیک قادر به برازش خیلی خوب رگبارها در ایستگاه­های منتخب می­باشد، طوریکه ضریب همبستگی بین مشاهدات و مدل بین ۹۷۸/۰ و ۹۹۸/۰ است که از نظر آماری در سطح ۵ درصد معنی­دار بودند.