تاثیر تلقیح ارقام لوبیا با باکتری ریزوبیوم لگومینوزاروم بیوار فازئولی (R. legominosarum biovar phaseoli) بر عملکرد دانه و تثبیت نیتروژن در منطقه شهرکرد

به منظور بررسی اثر تلقیح بذر ارقام رایج لوبیا با سویه های مختلف باکتری، آزمایشی در سال ۱۳۸۱ بصورت کرتهای یکبار خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در منطقه شهرکرد اجرا شد. سویه های مختلف باکتری به نامهای L-۱۰۹, L-۱۲۵, L-۴۷, L-۷۸ به همراه تیمارهای شاهد با نیتروژن (مصرف ۱۰۰ کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار و بدون تلقیح) و شاهد بدون مصرف کود و تلقیح به عنوان عامل اصلی و ارقام لوبیا شامل چیتی رقم تلاش، چیتی توده بومی شهرکرد و قرمز توده بومی شهرکرد به عنوان عامل فرعی در ۴ تکرار مورد بررسی قرار گرفتند. با توجه به نتایج تجزیه واریانس مشخص شد که اختلاف معنی داری بین اثر سطوح عامل اصلی از لحاظ صفات عملکرد دانه، وزن خشک غلاف در بوته، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، تعداد و وزن خشک گره در ۵۰ درصد گلدهی (۵۰ روز پس از سبز شدن) و درصد تثبیت نیتروژن وجود داشت در حالی که تفاوت معنی داری از لحاظ وزن ۱۰۰ دانه حاصل نشد. بیشترین و کمترین میزان عملکرد دانه به ترتیب از تیمار تلقیح بذر با سویه L-۱۲۵ (جمع آوری شده از منطقه الشتر) به میزان ۲۵۰۶ کیلوگرم در هکتار و شاهد (عدم تلقیح بذر و عدم مصرف کود) به میزان ۱۴۴۱ کیلوگرم در هکتار بدست آمد. بطورکلی سویه های تلقیح شده با بذر ارقام مختلف لوبیا قابلیت تولید گره و تثبیت نیتروژن را داشتند. با این حال تیمار تلقیح بذر با سویه L-۱۰۹ منطقه تویسرکان همدان توانست در شرایط آب و هوایی و سال آزمایش جدایه کارآمدی در جهت تثبیت نیتروژن باشد.