مشروطیت و خیر عمومی (بازتاب منازعات سیاسی در قانون اساسی مشروطه)

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 56

نسخه کامل این مقاله ارائه نشده است و در دسترس نمی باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_SCJPO-14-4_008

تاریخ نمایه سازی: 9 آبان 1402

چکیده مقاله:

قانون اساسی مشروطه و متمم آن نمود منازعه عملی و فکری نیروهای متکثر اجتماعی در دوره مشروطه بود. هدف از نگارش این مقاله فهم این منازعه بر محور مفهوم خیر عمومی و یافتن آثار، نشانه ها و نتایج این منازعه در قانون اساسی مشروطه بود. کنش گران دوره مشروطه چه دریافتی از مفهوم خیر عمومی داشتند و نزاع میان تفسیرهای خیر عمومی چه بازتابی در قانون اساسی مشروطه یافت؟ بنابر روش شناسی اسکینر شکست ایران از روس، آشنایی ایرانیان با جهان جدید و واگذاری امتیازات به بیگانگان زمینه های تحول مفهوم خیر را فراهم کرد. نویسندگان متون با ارائه تفسیرهای خود از مفهوم خیر، در طرد، نفی و نزاع با دیگر کنش گران، مقصود خود را دنبال می کردند. یافته ها نشان می دهد منازعه اصلی میان سه نیروی اجتماعی شامل روشنفکران، علمای طرفدار مشروطه و علما و دولتمردان مخالف مشروطه بود، هر کدام از منظر پایگاه اجتماعی و منافع طبقه خود دریافتی از مفهوم خیر عمومی داشتند و مقصود هر کدام جای دادن تفسیر خود در قانون اساسی مشروطه بود. نتیجه این جدال سه پاره شدن قانون اساسی مشروطه در قالب خیر سلطنت، خیر شریعت و خیر ملت بود.

نویسندگان

رضا تاران

دکتری علوم سیاسی، پژوهشگر پژوهشکده اندیشه دینی معاصر

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • منابعاحتشام السلطنه (۱۳۶۷)، خاطرات احتشام السلطنه، به کوشش سیدمحمد موسوی، ...
  • آدمیت، فریدون و هما ناطق (۱۳۵۶ش)، افکار اجتماعی و سیاسی ...
  • آدمیت، فریدون (۱۳۶۳)، فکر دموکراسی اجتماعی در نهضت مشروطیت ایران، ...
  • ارسطو (۱۳۶۴ش)، سیاست، ترجمه حمید عنایت، تهران، انتشارات سپهر، چاپ ...
  • اسدالله بن عبدالغفار، خصایص­الملوک، در زرگری­نژاد، غلامحسین (۱۳۹۵)، سیاست­نامه­های قاجاری، ...
  • اسدآبادی، سیدجمال (۱۳۶۰)، نامه های سیدجمال اسدآبادی، به کوشش ابوالحسن ...
  • اسکینر، کوئینتن (۱۳۹۷ش)، هابز و آزادی جمهوری خواهانه، ترجمه هرمز ...
  • اشرف، احمد و علی بنوعزیزی (۱۳۸۸)، طبقات اجتماعی دولت و ...
  • الکیالی، عبدالوهاب (۱۹۹۰م) الموسوعه السیاسیه، جلد۳، بیروت، الموسسه العربیه للدراسات ...
  • بودنهایمر، ادگار و همکاران (۱۳۸۱ش)، حق و مصلحت، ترجمه محمد ...
  • امانت، عباس (۱۳۸۳ش)، قبله عالم(ناصرالدین شاه قاجار و پادشاهی ایران)، ...
  • بی­نام، " مشکوه محمدیه"، در زرگری­نژاد، غلامحسین (۱۳۹۸)، سیاست­نامه­های قاجاری، ...
  • تاران، رضا و سیدعلی میرموسوی (۱۴۰۱)، شکل گیری مفهوم خیر ...
  • تذکره الغافل و ارشاد الجاهل (۱۳۲۶ق)، نسخه خطی، بی­جا ...
  • حاج میرزا آقاسی، چهارفصل سلطانی، در زرگری­نژاد، غلامحسین (۱۳۹۸)، سیاست­نامه­های ...
  • رسول زاده، محمدامین (۱۳۷۷)، گزارش هایی از انقلاب مشروطیت ایران، ...
  • دولت آبادی، یحیی (۱۳۶۲ش)، حیات یحیی، جلد اول، تهران، نشر ...
  • سلطانی، سیدناصر (۱۳۹۹)، «پیدایش امر عمومی در دوران مشروطیت»، نشریه: ...
  • شمیم، علی اصغر (۱۳۸۹ش)، ایران در دوره سلطنت قاجار، تهران، ...
  • طباطبایی، جواد (۱۳۸۰ش)، دیباچه ای بر نظریه انحطاط ایران، تهران، ...
  • طباطبایی، جواد (۱۳۹۵)، نظریه حکومت قانون در ایران، تهران، مینوی ...
  • طالبوف، عبدالرحیم (۲۵۳۶شاهنشاهی)، کتاب سه جلدی احمد(در یک مجلد)، با ...
  • فروغی، محمدعلی (۱۳۹۶)، حقوق اساسی(یعنی آداب مشروطیت دول)، به اهتمام ...
  • فیرحی، داود (۱۳۹۴)، آستانه تجدد در شرح تنبیه الامه و ...
  • فیرحی، داود (۱۳۹۹ش)، مفهوم قانون در ایران معاصر، تهران، نی، ...
  • کدیور، محسن (۱۳۸۷)، سیاست­نامه­ی خراسانی، تهران، غزال، چاپ دوم ...
  • کسروی، احمد، (۱۳۶۳)، تاریخ مشروطه ایران(جلد اول)، ایران، امیرکبیر، چاپ ...
  • کرزن، لرد (۱۳۴۹ش)، ایران و قضیه ایران، جلد اول و ...
  • کشفی دارابی، سیدجعفر (۱۳۸۱ش)، تحفه الملوک، جلد ۱و ۲، تحقق ...
  • کرمانی، میرزا آقاخان (۲۰۰۰ میلادی)، سه مکتوب، به کوشش بهرام ...
  • کلوسکو، جورج (۱۳۹۷)، تاریخ فلسفه­ی سیاسی(دوران کلاسیک)، جلد ۲ ، ...
  • عدل، مصطفی(منصورالسلطنه) (۱۳۲۷)، حقوق اساسی یا اصول مشروطیت، بی جا ...
  • محلاتی غروی، اسماعیل، الئالی المروبوطه فی وجوب المشروطه، در کتاب ...
  • محمدصادق مروزی خراسانی، تحفه عباسی، در زرگری نژاد، غلامحسین (۱۳۹۸)، ...
  • محمدصادق مروزی خراسانی، شمیم عباسی، در زرگری نژاد، غلامحسین (۱۳۹۸)، ...
  • میرزا یوسف مستشارالدوله (۱۳۸۲)، یک کلمه، به کوشش سیدصادق فیض، ...
  • ملکم خان ناظم الدوله (۱۳۸۱)، دفتر تنظیمات، در حجت الله ...
  • مرادخانی فردین و مرضیه صادقیان (۱۳۹۷)، مفهوم حقوق مشترکه نوعیه ...
  • نائینی، محمدحسین (۱۳۷۸)، تنبیه الامه و تنزیه المله، با مقدمه ...
  • نوری، شیخ فضل الله (۱۳۶۲)، رسائل، اعلامیه ها، مکتوبات، و ...
  • نجم آبادی، هادی، (۱۳۸۸)، تحریرالعقلا، به کوشش سیف الدین نجم ...
  • Skinner, Quentin (۲۰۰۲), visions of political (Regarding method), volum۱, Cambridge ...
  • نمایش کامل مراجع