تحلیل پایداری عملکرد، وراثت پذیری و مشخصه یابی لاین های امیدبخش جو (Hordeum vulgare L.) در نیشابور

جو (Hordeum vulgare L.) بعد از گندم از لحاظ سطح زیر کشت در ایران مقام دوم را دارد. به منظور شناسایی و گزینش ژنوتیپ های مطلوب جو، نوزده لاین امیدبخش، به همراه رقم به رخ به عنوان شاهد در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی نیشابور طی سه سال زراعی ۹۸-۱۳۹۵ کشت و مورد مطالعه قرار گرفتند. صفات اصلی شامل تعداد روز تا ظهور سنبله، تعداد روز تا رسیدگی، طول دوره پرشدن دانه، وزن هزار دانه، ارتفاع بوته و عملکرد دانه اندازه گیری شدند. از تجزیه GGE بای پلات، تجزیه بای پلات صفت×ژنوتیپ و برآورد وراثت پذیری و سود ژنتیکی جهت بررسی اهداف این پژوهش استفاده شد. بر اساس نتایج تجزیه پایداری، ژنوتیپ های G۱۲ و G۳ به عنوان لاین های دارای عملکرد مطلوب و پایدار بوده و نزدیک ترین ژنوتیپ ها به آن ها، ژنوتیپ های G۹، G۱۱، G۱۵ و G۱۶ بودند. در این پژوهش مشخص شد که ژنوتیپ های دارای عملکرد بالا، از دوره پرشدن دانه طولانی، زمان گلدهی کوتاه تر و ارتفاع بوته کمتر برخوردار بودند و با توجه به وراثت پذیری عمومی و سود ژنتیکی بالا برای صفات مذکور می توان از آن ها برای گزینش لاین های پرعملکرد بهره گرفت. در مجموع براساس نتایج این پژوهش بهترین ژنوتیپ ها در منطقه نیشابور براساس عملکرد دانه و پایداری آن، وزن هزار دانه، طول دوره پرشدن دانه و زودرسی ژنوتیپ های ۱۲، ۳ و ۹ بودند.