مقایسه تغذیه آب زیرزمینی در آبیاری بارانی و شیاری در یک مزرعه کشاورزی با استفاده از مدل سازی ناحیه غیر اشباع

به منظور استفاده پایدار از منابع آب زیرزمینی و ارزیابی قابلیت آسیب پذیری آبخوان ، برآورد تغذیه آب های زیرزمینی امری اجتناب ناپذیر است. ایران منطقه ای با اقلیم نیمه خشک است، بنابراین بررسی نقش جریان برگشتی آبیاری در تغذیه آب زیرزمینی و تاثیر روش آبیاری بر مقدار آن، به عنوان راه کاری برای مدیریت بهتر منابع آب زیرزمیینی در آینده، لازم و ضروری است. بر همین اساس در دشت نیشابور در مزرعه ای با کشت گندم، مقدار تغذیه ناشی از روش های مختلف آبیاری (سطحی و بارانی) با استفاده از اندازه گیری رطوبت خاک در دو چاهک شش متری برآورد شد. در هرنیم متر عمق خاک و همچنین عمق ۱۵/۰ و۳/۰ متر چاهک ها حسگر REC نصب شد و به مدت ۱۷۳ روز رطوبت خاک اندازه گیری شد. سپس از این مقادیر برای شبیه سازی جریان در ناحیه غیراشباع با استفاده از نرم افزارHYDRUS-۱D استفاده شد. مدل برای همه نقاط کالیبره شد و برای برآورد مقدار زهکشی شده از زیر لایه های ۶ متری خاک به کار گرفته شد. مقدار جریان زهکشی شده از عمق ۶ متری در زمین آبیاری سطحی ۸۰ میلی متر و در زمین آبیاری بارانی بسیار اندک و تقریبا صفر بدست آمد.