ارزیابی سیستم های آبیاری دشت قزوین با تعیین راندمان های آبیاری کلاسیک و نئوکلاسیک

راندمان آبیاری یکی از شاخصهای مهم ارزیابی سیستمهای آبیاری است. هدف این پژوهش ارزیابی سیستم های آبیاری سطحی و تحت فشار با روش نئوکلاسیک راندمان (راندمان خالص و راندمان موثر) و مقایسه نتایج به دست آمده با نتایج ارزیابی سیستمها به روش کلاسیک است. بدین منظور، ۲۰۰۰ هکتار از اراضی تحت پوشش شبکه آبیاری قزوین، که انواع مختلفی از سیستمهای آبیاری را شامل می شود، انتخاب شد. ارزیابی سیستمها طی دو مرحله، اوایل و اواسط، از مرحله رشد در طول تابستان ۱۳۹۰۱۳۹۱، انجام شد. نتایج نشان داد که راندمان کلاسیک آبیاری در روش سطحی در مراحل ابتدایی و اواسط رشد به ترتیب برابر با ۹/۵ و ۸/۲۷ درصد است. همچنین، در روش بارانی، پایین ترین مقادیر نتایج این ارزیابی به روش خطی مربوط بود ( ۸/۱۱ و ۶/۴۵ درصد به ترتیب در مراحل اولیه و اواسط رشد). بیشترین تفاوت مقادیر راندمان خالص و راندمان کلاسیک به سیستم آبیاری سطحی جویچهای مربوط بود (۲/۴۱ و ۹/۴۴ درصد به ترتیب در مراحل اولیه و اواسط رشد). در همه سیستمهای آبیاری بررسی شده و در هر دو مرحله ارزیابی، مقادیر راندمان موثر نسبت به راندمان خالص کمتر بود و مقادیر این تفاوت در سیستم آبیاری سطحی جویچهای ۱/۳۷ و ۲/۲۲ درصد، به ترتیب در مراحل اولیه و اواسط رشد به دست آمد. نتایج به دست آمده در این پژوهش نشان داد راندمان موثر بیان بهتری در زمینه مناسب بودن مدیریت آبیاری در مقیاس مزرعه و نحوه انجام دادن آبیاری دارد؛ در حالی که راندمان خالص فقط مفهوم استفاده مجدد از تلفات مفید را در مقیاس مکانی بزرگ تر از مزرعه لحاظ میکند.