بررسی و تحلیل وام گیری های انیس الناس از اخلاق ناصری
محل انتشار: مجله نثر پژوهی ادب فارسی، دوره: 26، شماره: 53
سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 83
فایل این مقاله در 35 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JLL-26-53_003
تاریخ نمایه سازی: 10 آبان 1402
چکیده مقاله:
انیسالناس از آثار مهم تربیتی قرن نهم هجری است که شخصی به نام «شجاع» در باب اخلاق و تدبیر منزل در بیست باب تالیف کرده است. این کتاب توسط ایرج افشار تصحیح شده و مقدمهای کوتاه در معرفی اثر بر آن افزوده شده است. تامل در متن انیسالناس نشان می دهد که یکی از منابع مهمی که شجاع از آن تاثیر پذیرفته، کتاب اخلاق ناصری، اثر خواجه نصیرالدین توسی است. این پژوهش در پی پاسخ به این پرسش است که گستره اقتباس و وامگیری در این اثر تا چه اندازه و به چه شیوهای است. نتیجه بررسی نشان میدهد که شجاع به دو روش از متن اخلاق ناصری تاثیر پذیرفته است؛ «تاثیرپذیری لفظی- محتوایی» و «تاثیرپذیری محتوایی». در روش نخستین جملات و عبارت خواجه عینا با تغییری جزئی اقتباس شده و لفظ و محتوا یکی است و شامل موضوعاتی مانند حقوق فرزندان، حقوق والدین، آداب سخن گفتن و آداب برده خریدن است. در روش دوم، بسیاری از موضوعات انیسالناس همان آرای خواجه است، اما شجاع با دخل و تصرف در تعابیر و عبارات با زبانی سادهتر بیان کرده و شامل مواردی مانند لزوم تاهل، منع زنان از موسیقی، آداب دوست گزیدن و آداب جنگ است. بررسی آماری موضوعات مشترک نشان می دهد که شجاع جمعا در ۱۵ مورد، از اخلاق ناصری تاثیر پذیرفتهاست. از این میان، ۱۰مورد تاثیرپذیری لفظی-محتوایی است و ۵ مورد تاثیرپذیری محتوایی. از میان سه بخش یا مقالت اخلاق ناصری، تاثیرپذیری شجاع عمدتا از مقالت دوم یعنی تدبیر منزل است.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
رسول حیدری
گروه زبان و ادبیات فارسی. دانشکده ادبیات و علوم انسانی. دانشگاه لرستان. خرم آباد. ایران.
سمانه امیری
گروه زبان و ادبیات فارسی. دانشکده ادبیات و علوم انسانی. دانشگاه لرستان. خرم آباد. ایران.
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :