تحلیل و مقایسه شاخص های SPI و SPEI در ارزیابی خشک سالی هواشناسی با استفاده از نرم افزار R (بررسی موردی: استان کردستان)

سال انتشار: 1395
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 87

فایل این مقاله در 12 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JESPHYS-42-3_013

تاریخ نمایه سازی: 10 آبان 1402

چکیده مقاله:

شاخص SPEI خشکسالی بیلان آبی را با درنظر گرفتن دما و تبخیر و تعرق برآورد می نماید. هدف پژوهش حاضر، مقایسه الگوی وقوع خشکسالی براساس شاخص های SPI و SPEI به دلیل ماهیت چند مقیاسی بودن و قابلیت تحلیل خشکسالی در مقیاس های زمانی می باشد. در این راستا هفت ایستگاه سینوپتیک استان کردستان انتخاب و شاخص SPI بر اساس توزیع گامای دومتغیره محاسبه گردید. تبخیر و تعرق پتانسیل جهت استفاده در شاخص SPEI توسط معادله تورنوایت محاسبه و سپس مقادیر شاخص های SPI و SPEI در مقیاس زمانی ۳ ماهه با استفاده از برنامه نویسی R به دست آمد. مقادیر SPI و SPEI در قالب گراف های توالی دوره ها رسم و ارتباط آن ها با تحلیل همبستگی مورد آزمون قرار گرفت. نتایج مقادیر شاخص های خشکسالی با ضریب همبستگی و سطح معنی داری به صورت ماتریس پراکندگی ابرنقاط ارائه شد. نتایج نشان داد که ضمن وجود تفاوت در الگوی وقوع دوره های ترسالی و خشکسالی SPI و SPEI، شاخص SPEI دوره های طولانی تر خشکی را در اکثر ایستگاه ها مشخص نموده است. بر اساس نتایج، ضرایب همبستگی بین ۰/۱۹ در ایستگاه سقز و ۰/۵۲ در ایستگاه سنندج و معنی دار از نظر آماری (در سطح ۹۹ درصد)، متغیر هستند. به نظر می رسد همبستگی ضعیف (۰/۱۹) میان شاخص های SPI و SPEI در ایستگاه سقز ناشی از افزایش تبخیر و تعرق در فصول بهار و تابستان محاسبه شده توسط شاخص SPEI است. با توجه به تاثیر دما در محاسبه SPEI، تفاوت قابل توجهی بین مقادیر شاخص استاندارد مبتنی بر بارش و شاخص تبخیر و تعرق مبتنی بر دما، زمینه کارایی و صحت شاخص مذکور را فراهم می نماید.

کلیدواژه ها:

تبخیر و تعرق پتانسیل ، دوره های خشک و مرطوب ، خشکسالی هواشناسی ، شاخص بارش استاندارد ، نرم افزار R

نویسندگان

Raoof Mostafazadeh

استادیار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی

Mohsen Zabihi

دانشجوی دکتری علوم و مهندسی آبخیزداری، عضو باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بجنورد

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • باقری، ر. و محمدی، ص.، ۱۳۹۱، بررسی تغییرات مکانی خشک ...
  • بنی مهد، س. ا. و خلیلی، د.، ۱۳۹۳، تحلیل انتقال ...
  • بنی مهد، س.ا. و خلیلی، د.، ۱۳۹۱، تجزیه و تحلیل ...
  • تاج بخش، س.، عیسی خانی، ن. و فضل کاظمی، ا.، ...
  • زارع ابیانه، ح.، قبائی سوق، م. و مساعدی، ا.، ۱۳۹۴، ...
  • سلطانی، س. و سعادتی، س. س.، ۱۳۸۶، پهنه بندی خشک ...
  • مساعدی، ا.، خلیل زاده، م. و محمدی استادکلایه، ا.، ۱۳۸۷، ...
  • مصطفی زاده، ر. شهابی، م. و ذبیحی، م.، ۱۳۹۴، تحلیل ...
  • نصرتی، ک.، ۱۳۹۳، ارزیابی شاخص بارش- تبخیر و تعرق استاندارد ...
  • Abramopoulos, F., Rosenzweig, C. and Choudhury, B., ۱۹۸۸, Improved ground ...
  • Chang, T. J. and Cleopa, X. A., ۱۹۹۸, A proposed ...
  • Edwards, D. C. and McKee, T. B., ۱۹۹۷, Characteristics of ...
  • Heim, R. R., ۲۰۰۲, A review of twentieth-century drought indices ...
  • Keyantash, J. and Dracup, J., ۲۰۰۲, The quantification of drought: ...
  • Livia, L., Lukas, S. and Gunther, H., ۲۰۱۴, The comparison ...
  • Mavromatis, T., ۲۰۰۷, Drought index evaluation for assessing future wheat ...
  • McKee, T. B., Doesken, N. J. and Kleist, J., ۱۹۹۳, ...
  • Mishra, A. and Singh, V. P., ۲۰۱۰, A review of ...
  • Kumar, N., M., Murthy, C. S., Sesha Sai, M. V. ...
  • Paulo, A. A., Rosa R. D. and Pereira, L. S., ...
  • Potop, V. and Mozny, M., ۲۰۱۱, The application a new ...
  • Rebetez, M., Mayer, H., Dupont, O., Schindler, D., Gartner, K., ...
  • Singh, V. P., Guo, H. and Yu, F. X., ۱۹۹۳, ...
  • Stagge, J. H., Tallaksen, L., Gudmundsson, L., Van Loonc, A. ...
  • Thornthwaite, C. W., ۱۹۴۸, An approach toward rational classification of ...
  • Tomros, T. and Menzel, L., ۲۰۱۴, Addressing drought conditions under ...
  • Vicente-Serrano, S. M., Begueria, S. and Lopez-moreno, J. I., ۲۰۱۰, ...
  • Vicente-Serrano, S. M., Begueria, S., Lorenzo-Lacruz, J., Julio Camarero, J., ...
  • Wu, H., Hayes, M. J., Wilhite, D. A. and Svoboda, ...
  • نمایش کامل مراجع