پی جویی های شکست مرزی و درون چاهی برای تعیین ویژگی های لایه های کم عمق شهر بم، در جنوب شرقی ایران

عملیات درون چاهی و شکست مرزی لرزه ای برای بررسی ویژگی های دینامیکی لایه های زیرسطحی شهر بم در جنوب شرقی ایران به انجام رسید. برداشت داده ها برای ۱۶۰ ایستگاه امواج شکست مرزی P و S و اندازه گیری امواج ذکر شده داخل ۱۵ گمانه در محدوده شهر به دست آمد. برای تهیه مقاطع سرعت - عمق حاصل از نتایج لرزه شکست مرزی در محدوده مورد بررسی و همچنین تهیه نمودار های درون چاهی از نرم افزار تصویرساز لرزه ای استفاده شده است. بر اساس مقادیر به دست آمده نقشه های هم عمق، هم سرعت و نسبت پواسون و ضریب تضعیف برای محدوده شهر تهیه شد. با توجه به نتایج به دست آمده از تغییرات مقادیر سرعت امواج P و S ، سه لایه لرزه ای تشخیص داده شد. به طوری که لایه اول دارای سرعت کم، لایه دوم دارای سرعت متوسط و لایه سوم دارای سرعت به نسبت زیادی بود. عمق لایه اول از جنوب غرب به سمت شمال شرقی محدوده مورد بررسی افزایش می یابد درحالی که عمق لایه های دوم و سوم از جنوب غرب به شمال شرق محدوده مورد بررسی کاهش پیدا می کند. در جنوب غرب محدوده مورد بررسی، به دلیل ضخیم بودن لایه سوم، حتی با استفاده از ثبت داده های شکست مرزی با دورافت زیاد نیز تعیین عمق این لایه میسر نشد. به عبارت دیگر در بیشتر قسمت های شمال شرقی محدوده، فقط دو لایه به ترتیب با سرعت های کم و متوسط تشخیص داده شدند. با توجه به توزیع مقادیر سرعت امواج P و S ، توزیع نسبت پواسون و همچنین ضریب تضعیف به دست آمده برای لایه های مورد بررسی در شهر بم، این نتیجه حاصل شد که لایه اول که دارای سرعت کم، ضخامت زیاد و ضریب تضعیف زیاد است می تواند عامل جنبش نیرومند زمین ناشی از زلزله در تاریخ ۲۶ دسامبر ۲۰۰۳ در شهر بم باشد.