نقد و بررسی نظریه «ناتانا دیلانگ» در مورد ماهیت دعوت محمد بن عبدالوهاب و ارتباط آن با گروه های سلفی جهادی

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 74

فایل این مقاله در 24 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_KALM-9-17_009

تاریخ نمایه سازی: 10 آبان 1402

چکیده مقاله:

«ناتانا دیلانگ» از شرق شناسان معاصر، مدعی است علی رغم چهره سیاهی که تا کنون از «محمد بن عبدالوهاب» ترسیم شده است، وی یک فرد اصلاح­طلب دینی بوده است که با توجه به فضای شرک آلود آن زمان و عبادت قبور، توسل و... ظهور کرده است، لیکن مسیر دعوت او در طی زمان دچار انحراف شده و از «احیاگری» و «اصلاح طلبی» به سمت الگو شدن برای گروه های سلفی جهادی سوق پیدا کرده است. از سویی گروه های سلفی جهادی معاصر نظیر «القاعده» و نظریه پردازان آن مانند سید­ قطب بیشتر تحت تاثیر «ابن تیمیه»، عالم حنبلی قرن هشتم هجری هستند.  تا کنون در مورد دیدگاه شرق شناسان در مورد وهابیت و به خصوص «ناتانا دیلانگ بس» به زبان فارسی کار چندانی نشده است. یافته های این تحقیق که به روش توصیفی، تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای انجام شده است،  نشان می دهد به خلاف ادعاهای ناتانا دیلانگ، فضای دوره محمد بن عبدالوهاب اصلا به آن صورتی که وهابیت و خانم دیلانگ اشاره می کنند شرک آلود نبوده است و وی بیشتر در قامت یک فرد تکفیری ظاهر شده تا یک اصلاح طلب؛ محمد بن عبدالوهاب تحت تاثیر و یا به عبارتی دیگر مقلد ابن تیمیه بوده است و آرای فقهی و کلامی جدیدی از خود ندارد. گروه های سلفی جهادی در آثار خود بیشتر به آثار ابن تیمیه و نیز محمد بن عبدالوهاب استناد می کنند. وهابیت فعلی حاکم بر عربستان سعودی یک وهابیت استحاله شده است و گروه های سلفی جهادی مانند داعش سعی دارند آن را به نقاوت و خلوص اولیه آن بازگردانند.

نویسندگان

محمد علی واعظی

دکتری جریان های کلامی معاصر، جامعه المصطفی العالمیه

مهدی فرمانیان آرانی

عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب قم

مهدی کریمی

عضو هیئت علمی جامعه المصطفی العالمیه

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریمابراهیم، فواد(۲۰۱۵)، داعش من النجدی الی البغدادی، نوستالجیا الخلافه، ...
  • ابن بشر(۱۴۰۲)، عنوان المجد فی تاریخ نجد، ریاض: دار ملک ...
  • ابن خلدون(۱۴۰۱)، تاریخ ابن خلدون، ۱۴۰۱ ه، محقق خلیل شهاده، ...
  • احمد بن ابی الضیاف(۲۰۰۴)، اتحاف الزمان باخبار ملوک تونس و ...
  • الالبانی(بی تا)، محمد ناصر / سلسله الهدی والنور- نوار شماره ...
  • البنعلی، ترکی(۲۰۱۴)، ۲۰۱۴ ، تبصیر المحاجج بالفرق بین رجال الدوله ...
  • الدخیل، خالد(۲۰۱۳)، الوهابیه بین الشرک وتصدع القبیله، بیروت: الشبکه العربیه ...
  • الرشید، مضاوی(۲۰۰۹)، تاریخ العربیه السعودیه فی القدیم و الحدیث، ترجمه ...
  • السمهوری رائد(۲۰۱۶)، الوهابیه والسلفیه : الافکار والآثار : اوراق بحثیه، ...
  • السوری، ابومصعب(بی تا)، دعوه المقاومه الاسلامیه العالمیه، موجود در اینترنت ...
  • ابن غنام حسین(۱۹۹۵)، روضه الافکار والافهام لمرتاد حال الامام، تحقیق ...
  • شهاده مروان(۲۰۱۰)، تحولات الخطاب السلفی، الحرکات الجهادیه – حاله دراسه(۱۹۹۰-۲۰۰۷)، ...
  • کامنیز، دیوید(۱۳۹۳)، وهابیت و عربستان، مترجم: مجتبی فاضلی، تهران: پژوهشگاه ...
  • کمنز، دیوید(۲۰۱۵)، الدعوه الوهابیه والمملکه العربیه السعودیه، مترجم عبدالله ابراهیم ...
  • المالکی، حسن بن فرحان(۲۰۱۱)، داعیا ولیس نبیا، دار رازی ...
  • محمد بن عبد الوهاب(۱۹۸۷)، مولفات الشیخ الامام محمد بن غبد ...
  • الوایل، عبد السلام(۲۰۱۴)،«القابلیه للاستدعاش»، منتشر شده در روزنامه الحیات ...
  • NATANA J. DELONG-BAS,(۲۰۰۴), Wahhabi Islam: From Revival and Reform to ...
  • Michael R. Dillon, (۲۰۰۹) Wahhabism: Is it a Factor in ...
  • Michael R. Dillon,(۲۰۰۲) Wahhabism: Is it a Factor in the ...
  • نمایش کامل مراجع