تحلیل و نقد دیدگاه «قصد معصیت حضرت یوسف» در آیه ۲۴ سوره یوسف با تاکید بر تاویل های مفسران فریقین
محل انتشار: پژوهشنامه کلام، دوره: 9، شماره: 17
سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 204
فایل این مقاله در 30 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_KALM-9-17_007
تاریخ نمایه سازی: 10 آبان 1402
چکیده مقاله:
برخی از علمای مسلمان با استناد به ظاهر آیه ۲۴ سوره یوسف و شماری از احادیث ضعیف، به حضرت یوسفG نسبت قصد معصیت داده اند. گروهی نیز برای آیه، تاویل های غیر منطقی ارائه کرده اند. این شرایط، فهم معنای آیه را دشوار کرده است. پژوهش حاضر به روش توصیفی، تحلیلی مهم ترین نظریات و تاویل های آیه را تحلیل و نقد کرده است. دستاورد این تحقیق تبیین و تثبیت نظریه تفاوت متعلق«همت» و «هم» در دو جمله «همت به و هم بها» است. به گواهی جمله های «و راودته التیٖ هو فیٖ بیتها»، «هیت لک»، «معاذ الله» و «انه من عبادنا المخلصین»، متعلق «هم» زلیخا انجام گناه است، اما متعلق «هم» یوسف، عملی بازدارنده از گناه است، نه قصد گناه. به همین سبب، واژه «هم» دو مرتبه تکرار شده تا به این تفاوت اساسی اشاره کند. بنابراین آیه چنین معنا می شود: «زلیخا قصد کرد با یوسف گناه انجام دهد و یوسف قصد کرد با انجام عملی بازدارنده، زلیخا را از گناه بازدارد و ترک معصیت کند». در این لحظه اگر برهان رب نیامده بود، یعنی اگر یوسف از طرف خداوند به عاقبت هرگونه عکس العملی در مقابل زلیخا واقف نمی گشت، آن عمل بازدارنده را انجام می داد و در آن صورت متهم به خیانت می شد، اما چون یوسف به این علم دست یافت، حرکتی انجام نداد و صحنه را ترک کرد. به این ترتیب، خداوند سوء(عمل بازدارنده اتهام زا) و فحشا(زنا) را از حضرت یوسفG دور ساخت. این همان معنای عصمت مطلقه ای است که تمام انبیای الهی، از جمله حضرت یوسف، متصف به آن بودند.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
سید محمد تقی حسینی آقایی
دانشجوی دکتری جامعه المصطفی العالمیه، مشهد، ایران
علی اصغر ناصحیان
استادیار گروه علوم قرآن و حدیث جامعه المصطفی العالمیه، مشهد، ایران
محمد قربان زاده
استادیار گروه علوم قرآن و حدیث جامعه المصطفی العالمیه، مشهد، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :