جایگاه و نقش نمادین قلمدان در بستر تاریخ اجتماعی قاجار

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 120

فایل این مقاله در 29 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_SSJ-13-1_011

تاریخ نمایه سازی: 13 آبان 1402

چکیده مقاله:

اشیاء و آثار هنری هر دوره می توانند راوی تاریخ و سبک زندگی مردمان آن دوره باشند. ازجمله این اشیاء قلمدان است که کارکرد و جایگاه مهمی در متن زندگی اجتماعی و فرهنگی ایرانیان دوران قاجار داشت. ازاین رو مسئله این پژوهش واکاوی نقش قلمدان در متن زندگی اجتماعی و فرهنگی ایرانیان در عصر قاجار است، اینکه چگونه می توان از طریق بررسی جایگاه  و کاربرد  قلمدان های لاکی در میان اقشار مختلف جامعه ایران، بخشی از تاریخ و سبک زندگی مردمان آن دوران را روایت کرد. آنچه با کنکاش در گزارش ها و شواهد تاریخی به آن پرداخته می شود. طی دوران قاجار به شکل قابل توجهی سبک زندگی ایرانیان باسواد و صاحب منصب با قلمدان پیوند می خورد. از بعد اجتماعی قلمدان بیش از هر چیز نمایانگر طبقه اجتماعی میرزاها بود. از سوی دیگر قلمدان به شکلی نمادین در سپهر سیاسی قاجار نشانی از شان و اعتبار و مقام بود؛ جز هدایای سلطنتی نفیس و در بالاترین سطح نشانه صدارت بود؛ اما هرچه به پایان دوران قاجار نزدیک می شویم با تغییر الگوهای فرهنگی و اجتماعی به خصوص تغییرات سبک زندگی، به تدریج این شیء ارزش ها  و دلالت های نمادین خودش را از دست داد و به مانند بسیاری اشیای فرهنگی به تاریخ پیوست.

نویسندگان

محمد معین الدینی

استادیارگروه نقاشی، دانشگاه سوره، تهران، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آژند، یعقوب. (۱۳۹۵). نگارگری ایران (پژوهشی در تاریخ نقاشی و ...
  • احسانی، محمدتقی. (۱۳۶۸). جلدها و قلمدان های ایرانی. تهران: امیرکبیر ...
  • اسمیت، رابرت مرداک. (۱۴۰۰). هنر ایران. ترجمه: کیانوش معتقدی. تهران: ...
  • اعتمادالسلطنه، محمدحسن خان (۱۳۵۰). روزنامه خاطرات اعتمادالسلطنه. به کوشش: ایرج ...
  • اعتمادالسلطنه، محمدحسن خان (۱۳۹۳). تاریخ منتظم ناصری. تصحیح: محمد اسماعیل ...
  • اعتمادالسلطنه، محمدحسن خان (۱۳۶۷). مرآه البلدان. به کوشش: محمدحسین نوایی، ...
  • اولیویه، گیوم آنتوان (۱۳۷۱). سفرنامه اولیویه. تاریخ اجتماعی اقتصادی ایران ...
  • بصیرالملک شیبانی (۱۳۷۴). روزنامه خاطرات بصیرالملک شیبانی. به کوشش: ایرج ...
  • بنجامین، س.ج؛ و (۱۳۶۹). ایران و ایرانیان. سفرنامه بنجامین نخستین ...
  • بوردیو، پی­یر (۱۳۹۰). تمایز، نقد اجتماعی قضاوت­های ذوقی. ترجمه: حسن ...
  • بی نام. (۱۳۶۳). گزارش ایران. به سال ۱۳۰۵ ق/ ۱۸۸۷ ...
  • پاکباز، روئین (۱۳۹۰). دایره المعارف هنر. تهران: فرهنگ معاصر ...
  • پنجه باشی، الهه؛ امانی راد، فاطمه (۱۴۰۰). «بررسی اجتماعی حضور ...
  • پولاک، یاکوب ادوارد (۱۳۶۸). ایران و ایرانیان. ترجمه: کیکاووس جهانداری. ...
  • جانب الهی، محمد سعید (۱۳۹۹). «سرداری» در وب سایت مرکز ...
  • حسینی استرآبادی، سید حسین بن مرتضی (۱۳۶۶). تاریخ سلطانی از ...
  • خلیلی، ناصر (۱۳۸۶). کارهای لاکی، جلد هشتم از مجموعه هنر ...
  • دالمانی، هانری ­رنه (۱۳۳۵). سفرنامه از خراسان تا بختیاری. ترجمه: ...
  • دوانی، علی (۱۳۸۶). هزاره شیخ طوسی: مقاله تا و خطابه ...
  • دیوان بیگی، حسین بن رضا علی (۱۳۸۲). خاطرات دیوان بیگی. ...
  • رابینسون، بی (۱۳۸۶). «نقاشی لاکی در عهد قاجار». ترجمه: اردشیر ...
  • راوندی، مرتضی (۱۳۸۶) تاریخ اجتماعی ایران بخش ۱. جلد ۴. ...
  • روش­شوار، ژولین دو (۱۳۷۸). خاطرات سفر ایران. ترجمه: مهران توکلی. ...
  • سالک، معصومه (۱۳۷۵). «مقدمه» در: تذکره المعاصرین. محمدعلی بن ابی ...
  • سالور، قهرمان میرزا (آ ۱۳۷۴). روزنامه خاطرات عین­السلطنه، روزگار پادشاهی ...
  • سالور، قهرمان میرزا (ب ۱۳۷۴). روزنامه خاطرات عین­السلطنه، روزگار پادشاهی ...
  • سالور، قهرمان میرزا (۱۳۷۶). روزنامه خاطرات عین­السلطنه، روزگار پادشاهی محمدعلی ...
  • سالور، قهرمان میرزا (۱۳۷۸). روزنامه خاطرات عین­السلطنه، روزگار پادشاهی احمدشاه ...
  • سالور، قهرمان میرزا (۱۳۸۰). روزنامه خاطرات عین­السلطنه، روزگار پادشاهی پهلوی ...
  • سپهرم، امیر مسعود (۱۳۴۴). «آقا نجف اصفهانی قلمدان ساز». هنر ...
  • سرابی، حسین بن عبدالله (۱۳۷۳). سفرنامه فرخ خان امین الدوله، ...
  • سعدوندیان، سیروس؛ اتحادیه (نظام مافی)، منصوره (۱۳۶۸). آمار دارالخلافه تهران ...
  • سعیدی سیرجانی، علی اکبر (۱۳۷۶) وقایع اتفاقیه: مجموعه گزارش های ...
  • شاردن، ژان (۱۳۳۵ الف)، سیاحت نامه شاردن. ترجمه: محمد عباسی. ...
  • شاردن، ژان (۱۳۳۶ ب)، سیاحت نامه شاردن. ترجمه: محمد عباسی. ...
  • شایسته فر، مهناز؛ شایسته فر، زهره؛ خزائی، رضوان (۱۳۹۱). «بررسی ...
  • شریف رازی، محمد (۱۳۳۲). آثار الحجه. جلد اول. قم: برقعی ...
  • شهری، جعفر (۱۳۷۶). طهران قدیم، جلد دوم، تهران: معین ...
  • شهیدی پاک، محمدرضا (۱۳۹۳) تاریخ تشکیلات در اسلام. قم. مرکز ...
  • علوی شیرازی، میرزا محمدهادی (۱۳۶۳). سفرنامه میرزا ابوالحسن خان شیرازی ...
  • فووریه، ژوانس (۱۳۲۵) سه سال در دربار ایران. ترجمه: عباس ...
  • کازما، آکی­ئو (۱۳۸۰). سفرنامه کازما. ترجمه: هاشم رجب زاده. تهران: ...
  • کن­بای، شیلا (۱۳۸۲). نقاشی ایرانی. ترجمه: مهدی حسینی. تهران: دانشگاه ...
  • لسان­الملک سپهر، محمدتقی (۱۳۷۷). ناسخ التواریخ. تاریخ قاجاریه. به اهتمام: ...
  • لعل شاطری، مصطفی؛ جعفری دهکردی، ناهید (۱۳۹۵). «تاثیر فعالیت میسیونرهای ...
  • کاظمی، عباس (۱۳۹۶). امر روزمره در جامعه پسا انقلابی. تهران: ...
  • کتیرایی، محمود (۱۳۷۸). از خشت تا خشت. تهران: ثالث ...
  • کریستین سن، آرتور امانویل (۱۳۶۸). ایران در زمان ساسانیان: تاریخ ...
  • کریم زاده تبریزی، محمدعلی (۱۳۷۹). قلمدان و سایر صنایع روغنی ...
  • کریم زاده تبریزی، محمدعلی (۱۳۶۳)، احوال و آثار نقاشان قدیم ...
  • کریم زاده تبریزی، محمدعلی (۱۳۶۹)، احوال و آثار نقاشان قدیم ...
  • ماساهارو، یوشیدا (۱۳۷۳). سفرنامه یوشیدا ماساهارو. ترجمه: هاشم رجب زاده. ...
  • ملکم، سرجان (۱۳۸۰) تاریخ کامل ایران. مترجم: اسماعیل بن محمدعلی ...
  • مستوفی، عبدا... (۱۳۸۸). شرح زندگانی من، تاریخ اجتماعی و اداری ...
  • معیرالممالک، دوستعلی (۱۳۳۶). «رجال عهد ناصری». یغما. شماره ۱۰۸، تیر. ...
  • مهدوی، مصلح الدین (۱۳۸۷). اعلام اصفهان. جلد ۴. اصفهان: سازمان ...
  • نفیسی، نوشین (۱۳۵۲). «میرزا محمدهادی طراح گل ها و پرنده ...
  • ویلز، جیمز چارلز (۱۳۶۸). ایران در یک قرن پیش. ترجمه: ...
  • همایی شیرازی اصفهانی، جلال الدین (۱۳۷۵) تاریخ اصفهان. مجلد هنر ...
  • N.D. Khalili, B.W. Robinson & T. Stanley, Lacquer of the Islamic ...
  • Roxburgh. David J, McWilliams, Mary. (۲۰۱۷). Technologies of the Image. ...
  • نمایش کامل مراجع