نقش توزیع فضای عناصر و عملکردهای اصلی شهر در میزان آسیب پذیری شهرها در برابر حوادث بحرانی

تحقیقات برجسته در مبانی نظری آسیب پذیری بر روابط متقابل انسان و محیط تاکید دارد. مفهوم نوین آسیب پذیری را تابعی از سیستم مدیریت بحران شهری، برنامه ریزی کاربری های حیاتی و برنامه ریزی مسکن و آگاهی های شهروندان می دانند. در این راستا رویداد بحرانی زلزله یکی از سوانح طبیعی است که بیشتر کشورها از جمله ایران با تهدیدات آن مواجه می باشند, کشور ایران در موقعیت زمین شناسی و قرارگیری بر روی کمربند زلزله از کشورهای لرزه خیز دنیا محسوب و در سالیان گذشته بر اثر وقوع زلزله, متحمل خسارات و تلفات زیادی شده است. همگام با رشد شتاب زده شهرها و پیچیده شدن فرآیندهای درونی جوامع, بر تعداد بحران ها و پیچیدگی شهرها نیز افزوده می شود و در پی آن آسیب پذیری افزایش می یابد. با توجه به اینکه که انسان محوریت اصلی در آسیب پذیری و مقابله با بحران است و نیز فضاهای شهری دربرگیرنده بیش ترین جمعیت هستند, توجه به این فضاها نیاز مبرم عصر کنونی می باشد. در این راستا به منظور سیاست گذاری کاهش آسیب پذیری فضاهای شهری در مقابل مخاطرات طبیعی و لزوم اتخاذ صحیح تصمیم ها و اجرای عملیات متناسب با آن و همچنین با توجه به پیشرفت دانش و تکنولوژی بشری برای ارائه تصویری روشن از عواقب ناشی از مخاطرات ارزیابی پهنه های آسیب پذیر شهری ضروری است. عوامل موثر در آسیب پذیری بسیار گوناگون می باشند(طبیعی، کالبدی، اقتصادی، بنیادی، قوانین و مقررات و...) و این عوامل همدیگر را تحت تاثیر قرار می دهند، نه به صورت منفرد، بلکه به شکل یک سیستم جامع، حتی گروه های آسیب پذیر از بحران ها نیز با عوامل جمعیتی چون سن، مذهب، اقلیت، فقر، سواد و... در ارتباط هستند.