اثر تاریخ کاشت و تراکم بذر بر صفات زراعی، عملکرد دانه و شاخص برداشت ارقام جو در منطقه یزد

به منظور بررسی اثر تاریخ کاشت و تراکم بذر بر صفات زراعی، عملکرد دانه و شاخص برداشت سه رقم جو آزمایشی در دو سال زراعی ۸۹-۱۳۸۸ و ۹۰-۱۳۸۹ به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد اجرا گردید. کرت های اصلی شامل سه تاریخ کاشت (۱۲آبان، ۲۹آبان و ۱۵ آذر) و کرت های فرعی شامل ارقام جو (نصرت، یوسف و فجر۳۰) و تراکم کاشت (۳۵۰، ۴۰۰ و ۴۵۰ بذر در مترمربع) بصورت فاکتوریل بودند. در طول دوره رشد صفات مختلف شامل تعداد روز تا پنجه زنی، تعداد روز تا ساقه رفتن، تعداد روز تا ظهور سنبله، تعداد روز تا رسیدگی فیزیولوژیکی، ارتفاع گیاه، طول سنبله، عملکرد دانه و شاخص برداشت یادداشت برداری و مورد بررسی قرار گرفتند. تجزیه واریانس مرکب داده ها نشان داد که اثر تاریخ کاشت بر ارتفاع گیاه و عملکرد دانه معنی دار شد. بین ارقام نیز از لحاظ طول سنبله، ارتفاع گیاه و عملکرد دانه تفاوت معنی داری مشاهده شد. ولی اثر تراکم کاشت بر صفات مورد نظر معنی دار نبود. مقایسه میانگین تیمارها نشان داد که بیشترین میانگین عملکرد دانه به تاریخ کاشت ۱۲ آبان (۶۲۲۴/۷ کیلوگرم در هکتار)، رقم نصرت (۵۸۶۸/۳ کیلوگرم در هکتار) و تراکم ۴۰۰ بوته در مترمربع (۵۵۳/۱ کیلوگرم در هکتار و بدون اختلاف معنی دار با سایر تیمارهای تراکم بذر) تعلق داشت. کمترین میانگین عملکرد دانه نیز در تاریخ کاشت ۱۵ آذر (۴۳۶۸/۶ کیلوگرم در هکتار)، رقم یوسف (۴۹۳۰/۵ کیلوگرم در هکتار) و تراکم بذر ۳۵۰ دانه در مترمربع (۵۳۴۱/۸ کیلوگرم در هکتار و بدون اختلاف معنی دار با سایر تیمارهای تراکم بذر) مشاهده شد. با توجه به مقایسه میانگین اثر متقابل رقم × تراکم بذر، رقم نصرت با تراکم بذر ۴۰۰ بوته در مترمربع در تاریخ کاشت ۱۲ آبان بیشترین عملکرد دانه (۷۲۶۰/۷ کیلوگرم در هکتار) را تولید کرد.