بررسی اثرات تاریخ کاشت بر روی عملکرد و اجزای عملکرد ارقام گلرنگ در استان چهارمحال و بختیاری

به منظور بررسی تاثیر تاریخ کاشت بر خصوصیات کمی و کیفی ارقام گلرنگ در استان چهارمحال و بختیاری این آزمایش در بهار و تابستان ۱۳۸۸ در مرکز تحقیقات کشاورزی استان چهارمحال و بختیاری (شهرستان شهرکرد) به اجرا در آمد. آزمایش به صورت اسپیلت پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتور اصلی تاریخ کاشت در سه سطح ۱ خرداد=D۱، ۱ تیر = D۲ و ۱۵ تیر=D۳ و فاکتور فرعی شامل ژنوتیپ در چهار سطح زنده رود= V۱، گلدشت= V۲، محلی اصفهان= V۳ و لاین جدید ۲۴۲۸E= V۴ بود. نتایج این آزمایش نشان داد اثر تاریخ کاشت بر روی همه صفات مورد مطالعه از جمله عملکرد و اجزای عملکرد در سطح ۱% معنی دار و شاخص برداشت نیز در سطح ۵% معنی دار گردید و فقط اثر تاریخ کاشت بر روی وزن صد دانه معنی دار نشد. اثرات متقابل تاریخ کاشت و ژنوتیپ بر روی تعداد طبق در بوته، تعداد دانه در بوته، عملکرد دانه در واحد سطح و عملکرد روغن در واحد سطح در سطح ۱%  و بر روی سایر صفات معنی دار نشد. بیشترین تعداد طبق در بوته مربوط به ژنوتیپ ۲۴۲۸E با ۷/۱۲ گزارش گردید. همچنین بیشترین تعداد دانه در طبق برای ژنوتیپ ۲۴۲۸E و محلی اصفهان در تاریخ کاشت اول با ۴۱ دانه در طبق ثبت شد. بیشترین وزن صد دانه نیز در هر سه تاریخ کاشت به ژنوتیپ ۲۴۲۸E با ۱/۳ گرم اختصاص یافت. بیشترین تعداد دانه در بوته مربوط به ژنوتیپهای ۲۴۲۸E با ۵۱۷ در تاریخ کاشت اول بود. همچنین ژنوتیپ گلدشت با درصد روغن ۳۱% در تاریخ کاشت دوم بیشترین درصد روغن را به خود اختصاص داد. بیشترین عملکرد روغن نیز را ژنوتیپ ۲۴۲۸E با ۶۶۴ کیلوگرم در هکتار به خود اختصاص داد. ژنوتیپ ۲۴۲۸E با میانگین عملکرد ۲۴۳۵ کیلوگرم در هکتار در تاریخ کاشت اول بیشترین عملکرد دانه در واحد سطح را داشت. همچنین ژنوتیپ محلی اصفهان درتاریخ کاشت اول با میانگین عملکرد ۱۶۴۶ کیلوگرم در هکتار عملکرد مناسب نسبت به ژنوتیپ های دیگر از خود نشان داد. به طور کلی عملکرد و اجزای عملکرد با تاخیر در تاریخ کاشت به طرز کاملا معنی داری کاهش یافتند. ژنوتیپ ۲۴۲۸E بیشترین تعداد انشعاب اصلی در بوته، تعداد طبق در بوته، تعداد دانه در طبق، وزن صد دانه، تعداد دانه در بوته، عملکرد دانه در واحد سطح و اکثر صفات دیگر را داشت. بهترین تاریخ کاشت در این مطالعه ۱ خرداد و مناسب ترین ژنوتیپ نیز در تاریخ کاشت اول ژنوتیپهای ۲۴۲۸E و محلی اصفهان و در تاریخ کاشت دوم (کشت دوم) فقط ژنوتیپ ۲۴۲۸E  توصیه می گردد.