پایداری عملکرد دانه و واکنش به بیماری پوسیدگی ذغالی ژنوتیپ های جدید سویا در برخی مناطق شمال کشور
سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 62
فایل این مقاله در 13 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JCPP-13-3_005
تاریخ نمایه سازی: 19 آبان 1402
چکیده مقاله:
عملکرد دانه در سویا یک صفت کمی پیچیده بوده و تحت تاثیر عوامل متعدد ژنتیکی و محیطی قرار می گیرد. در این پژوهش ۱۳ ژنوتیپ برتر به همراه ارقام شاهد ساری و کتول در سه منطقه اقلیم گرم و مرطوب شمال کشور (ساری، گرگان و مغان) در طی دو سال زراعی ۱۳۹۳ و ۱۳۹۴ در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار کشت شدند. مقایسه میانگین عملکرد دانه در طی دو سال و سه منطقه نشان داد که ژنوتیپ G۱۵ بیشترین میزان تولید را به خود اختصاص داد و پس از آن ژنوتیپ های G۲، G۴ وG۹ در رتبه های بعدی قرار گرفتند بررسی ضریب رگرسیون خطی نشان داد تعداد دانه در مترمربع (R² = ۰.۷۷) و تعداد غلاف در بوته (R² = ۰.۶۶) با عملکرد دانه همبستگی مثبت و معنی داری داشت. درحالی که همبستگی وزن صد دانه با عملکرد دانه غیر معنی دار بود (R² =۰.۰۲). از نظر درصد آلودگی به بیماری پوسیدگی ذغالی، ژنوتیپ های G۲ وG۳ بیشترین درصد آلودگی و ژنوتیپ G۴ کمترین درصد آلودگی به بیماری را داشتند. در مجموع آلودگی به بیماری پوسیدگی ذغالی در تمامی ژنوتیپ های مورد بررسی زیر ۱۰ درصد بوده و جزء ژنوتیپ های متحمل به این بیماری محسوب می شوند. نتایج تجزیه پایداری ژنوتیپ ها با روش GGE بای پلات نشان داد که دو مولفه اول و دوم ۷۰/۶ درصد از تغییرات کل عملکرد دانه را توجیه کردند. بر اساس نمودار کدام در کجا GGEبای پلات ژنوتیپ های G۴، G۱۵، G۱۲و G۷در رئوس چند ضلعی قرار داشته و در گروه ژنوتیپ های واکنش پذیر به محیط و ژنوتیپ هایG۲ ، G۳ وG۱ در گروه ژنوتیپ-های پایدار بودند. ژنوتیپG۴ بهترین ژنوتیپ در محیط های مغان۱ و مغان۲، ژنوتیپG۱۵ بهترین ژنوتیپ در محیط های ساری۱ و گرگان۲ و ژنوتیپ G۱۲ بهترین ژنوتیپ در محیط ساری۲ بودند. در مقایسه ژنوتیپ های مورد بررسی با ژنوتیپ ایده آل، ژنوتیپ-هایG۱۵ ، G۹، G۲ وG۱ با داشتن کمترین فاصله از ژنوتیپ ایده آل در گروه ژنوتیپ های پایدار قرار گرفتند. نمودار بای پلات بررسی هم زمان عملکرد دانه و پایداری ژنوتیپ ها، نشان داد که عملکرد دانه ژنوتیپG۲ نزدیک به میانگین بوده و از پایداری نسبتا خوبی در تمامی محیط های مورد مطالعه برخوردار بود. در این بررسی محیط ساری۱ (ساری۱۳۹۳) با قدرت نمایندگی بالا موثرترین محیط از لحاظ توان تمایز بین ژنوتیپ ها بوده و محیط گرگان۲ (گرگان ۱۳۹۴) در رتبه بعدی قرار گرفت. بر اساس تحمل به بیماری پوسیدگی ذغالی، عملکرد دانه و نماهای مختلف بای پلات، ژنوتیپ G۲ می تواند به عنوان یک ژنوتیپ پرمحصول و پایدار، کاندید یک رقم جدید سویا باشد.
کلیدواژه ها:
Correlation ، GGE biplot ، Number of grains per m۲ ، Regression ، تعداد دانه در مترمربع ، رگرسیون ، نمودارGGE بای پلات ، همبستگی
نویسندگان
نسرین رزمی
Ardabil Agricultural and Natural Resources Research and Education Center
غلامحسین عرب
Mazandaran Agricultural and Natural Resources Research and Education Center
ابراهیم هزار جریبی
Golestan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center
سیاوش رعیت پناه
Mazandaran Agricultural and Natural Resources Research and Education Center
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :