مغزهای کوچک زنگ زده نگاهی به مسمومیت دختران دانش آموز در ایران در چهارچوب مفهوم خشونت علیه زنان

مسمومیت گسترده دانش آموزان و به ویژه دانش آموزان دختر در مدارس ایران، توجه کارشناسان حوزه های گوناگون دانشی را به خود جلب کرد. یکی از چشم اندازهایی که در بافت این مسئله به ذهن تبادر می کند، بحث خشونت علیه زنان است که مصداق بارز و برآیند گریزناپذیر نابرابری جنسیتی در جامعه به شمار می رود و نقض فاحش حقوق و منزلت بشر محسوب می شود. به این سبب، نگارندگان تلاش می کنند پس از نگاهی به مفهوم خشونت علیه زنان در نظام بین المللی حقوق بشر و ارائه گزارشی کوتاه از رویدادهای مربوط به قضیه مسمومیت دختران دانش آموز، به بررسی جای گیری این اتفاقات در چارچوب مفهوم خشونت علیه زنان مبادرت ورزند. با توجه به تعریف خشونت علیه زنان به عنوان «هرگونه عمل خشونت آمیز مبتنی بر جنسیت که موجب ایراد یا احتمال ایراد آسیب یا رنج جسمی، جنسی یا روانی برای زنان و از جمله شامل تهدید به انجام چنین اقداماتی شود و به وقوع اجبار یا محرومیت خودسرانه از آزادی، چه در زندگی خصوصی و چه در زندگی عمومی منجر گردد»، و با عنایت به این که قربانیان اصلی مسمومیت ها دخترانی بودند که به خاطر جنسیت خود در معرض چنین اقدامی قرار گرفتند و از رهگذر آن، متحمل آسیب های جسمی و روانی شدیدی شدند و با محدودیت هایی در زندگی عمومی خود روبه رو گردیدند، این رخداد را باید مصداق برجسته خشونت علیه زنان دانست. به طور خاص، ارتکاب خشونت فیزیکی و روانی علیه دختران دانش آموز در این مسمومیت ها، محرز و قطعی است. از این رو، اتخاذ اقدامات مقتضی از سوی دولت در پیگرد و مجازات مرتکبان با نظرداشت سرشت جنسیت محور این اعمال و با عنایت به تعهدات حقوق بشری دولت در زمینه حقوق زنان و به ویژه منع خشونت علیه ایشان، بایسته ای حتمی است.